ĐỊNH HƯỚNG CHIẾN LƯỢC 2025–2028 CỦA IDLO: PHÁP QUYỀN CHO PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG VÀ KHẢ NĂNG CHỐNG CHỊU TOÀN CẦU
ĐỊNH HƯỚNG CHIẾN LƯỢC 2025–2028 CỦA IDLO: PHÁP QUYỀN CHO PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG VÀ KHẢ NĂNG CHỐNG CHỊU TOÀN CẦU
Trong bối cảnh thế giới bước vào giai đoạn nhiều biến động chưa từng có, Tổ chức Quốc tế về Luật Phát triển (IDLO) đã xác lập Chiến lược 2025–2028 như một khuôn khổ hành động nhằm củng cố pháp quyền, thúc đẩy công lý và bảo đảm phát triển bền vững toàn cầu. Kế hoạch này được thiết kế không chỉ để đáp ứng những thách thức hiện hữu như biến đổi khí hậu, khủng hoảng y tế, xung đột và bất bình đẳng, mà còn để xây dựng khả năng chống chịu dài hạn cho các hệ thống pháp luật và quản trị. Nền tảng tư tưởng xuyên suốt của chiến lược là khẳng định rằng pháp quyền không chỉ là một mục tiêu riêng biệt, mà là điều kiện tiên quyết để duy trì hòa bình, an ninh và phát triển. Trong suốt hơn ba thập niên tồn tại, IDLO đã tích lũy kinh nghiệm triển khai dự án ở nhiều khu vực dễ bị tổn thương, từ đó rút ra kết luận rằng chỉ khi pháp luật được xây dựng công bằng, bao trùm và thực thi hiệu quả thì các quốc gia mới có thể vượt qua khủng hoảng, đồng thời tạo ra môi trường phát triển bền vững. Chiến lược 2025–2028 được coi là bước đi mang tính định hình mới, vừa kế thừa thành quả trước đó, vừa điều chỉnh để phù hợp với bối cảnh toàn cầu đang biến đổi nhanh chóng.
I. Bối cảnh toàn cầu của Chiến lược 2025–2028
Bối cảnh toàn cầu trong giai đoạn hiện nay được đánh dấu bởi những biến động to lớn, vừa mở ra những cơ hội mới, vừa đặt ra những thách thức phức tạp cho hệ thống pháp quyền quốc tế và từng quốc gia. Trên bình diện chính trị – an ninh, những cuộc xung đột vũ trang kéo dài, sự gia tăng của chủ nghĩa cực đoan bạo lực, cùng tình trạng khủng bố xuyên quốc gia vẫn đang đe dọa trực tiếp hòa bình và ổn định ở nhiều khu vực. Bên cạnh đó, khủng hoảng nhân đạo và di cư quốc tế ngày càng trầm trọng, khiến hàng triệu người buộc phải rời bỏ quê hương trong tình cảnh thiếu an toàn pháp lý, dễ bị bóc lột, phân biệt đối xử và vi phạm nhân quyền. Ở một khía cạnh khác, sự suy giảm lòng tin của người dân đối với các thể chế công, đặc biệt trong bối cảnh một số chính phủ sử dụng quyền lực một cách tùy tiện, vi phạm nguyên tắc pháp quyền, đã dẫn đến những làn sóng phản kháng xã hội và làm gia tăng bất ổn chính trị. Đây là bối cảnh mà IDLO coi việc củng cố pháp quyền và thúc đẩy quản trị tốt là một ưu tiên cấp thiết, nhằm bảo đảm rằng quyền con người được tôn trọng, công lý được thực thi và hòa bình được duy trì.
Trên phương diện kinh tế – xã hội, khoảng cách bất bình đẳng ngày càng mở rộng là một thách thức nổi bật. Mặc dù toàn cầu hóa và cách mạng công nghiệp 4.0 đã tạo ra những thành tựu phát triển đáng kể, song lợi ích của chúng không được phân bổ công bằng. Nhiều quốc gia giàu có tận hưởng tốc độ tăng trưởng cao, trong khi các nước nghèo vẫn loay hoay với bài toán giảm nghèo, an ninh lương thực và thiếu hụt dịch vụ cơ bản. Ngay trong nội bộ từng quốc gia, sự phân hóa giàu nghèo cũng ngày càng gay gắt, đặc biệt là ở các đô thị lớn. Các nhóm yếu thế như phụ nữ, trẻ em, người di cư, người bản địa và người khuyết tật thường chịu thiệt thòi trong việc tiếp cận dịch vụ công, hệ thống tư pháp và cơ hội phát triển. Thực trạng này cho thấy rằng, pháp quyền không chỉ là một khái niệm pháp lý, mà còn là công cụ để điều chỉnh quan hệ xã hội, phân bổ công bằng nguồn lực và bảo đảm sự bao trùm trong phát triển. Chính vì vậy, IDLO coi việc thúc đẩy công lý toàn diện và bình đẳng là trụ cột quan trọng trong chiến lược 2025–2028.
Ở chiều kích môi trường, biến đổi khí hậu đã và đang trở thành mối đe dọa hiện hữu đối với an ninh con người và sự phát triển bền vững. Tình trạng nước biển dâng, thiên tai cực đoan, hạn hán và suy thoái tài nguyên thiên nhiên đang gây ra khủng hoảng sinh kế cho hàng triệu người, đặc biệt là ở các quốc gia ven biển và những vùng dễ bị tổn thương. Khủng hoảng môi trường không chỉ là vấn đề sinh thái, mà còn kéo theo bất ổn xã hội, xung đột tài nguyên và di cư bắt buộc. Trong bối cảnh đó, nhu cầu về một khuôn khổ pháp lý toàn cầu và quốc gia để quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và thúc đẩy công lý khí hậu ngày càng trở nên cấp thiết. IDLO nhận thức rằng pháp quyền có vai trò then chốt trong việc hiện thực hóa các cam kết quốc tế về khí hậu, đồng thời bảo đảm rằng các chính sách môi trường được thực thi công bằng và minh bạch, không bỏ lại phía sau những nhóm dân cư dễ bị tổn thương nhất.
Một thách thức quan trọng khác định hình bối cảnh toàn cầu là sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và quản trị số. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư với trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, công nghệ sinh học và tự động hóa đang thay đổi mạnh mẽ mọi lĩnh vực của đời sống. Tuy nhiên, cùng với cơ hội phát triển, công nghệ cũng làm nảy sinh nhiều vấn đề pháp lý và đạo đức: quyền riêng tư dữ liệu, an ninh mạng, quản trị nền tảng kỹ thuật số, cũng như nguy cơ gia tăng bất bình đẳng giữa những người có khả năng tiếp cận công nghệ và những nhóm bị gạt ra ngoài tiến trình số hóa. Bên cạnh đó, sự lan rộng của thông tin sai lệch và tội phạm mạng cũng đang đe dọa đến tính toàn vẹn của các thể chế dân chủ và sự an toàn của công dân. Trong bối cảnh đó, IDLO định hướng xây dựng các chương trình hỗ trợ các quốc gia thành viên xây dựng khung pháp lý và thể chế thích ứng, nhằm vừa tận dụng được lợi ích của công nghệ số, vừa bảo đảm rằng quyền con người, đặc biệt là quyền riêng tư và quyền tiếp cận thông tin chính xác, được bảo vệ chặt chẽ.
Ngoài ra, bối cảnh toàn cầu còn chịu tác động sâu sắc từ các cuộc khủng hoảng y tế và nhân đạo. Đại dịch COVID-19 là minh chứng rõ nét cho thấy các hệ thống pháp luật và tư pháp cần có sự chuẩn bị tốt hơn để ứng phó với các tình huống khẩn cấp. Trong nhiều quốc gia, các biện pháp kiểm soát dịch bệnh đã dẫn đến việc hạn chế quyền con người, từ quyền tự do đi lại đến quyền riêng tư, đôi khi không được kiểm soát bởi cơ chế giám sát pháp lý hiệu quả. Bài học rút ra từ đại dịch cho thấy sự cần thiết của việc củng cố hệ thống pháp luật khẩn cấp phù hợp với chuẩn mực nhân quyền quốc tế. IDLO trong giai đoạn 2025–2028 đặt mục tiêu giúp các quốc gia xây dựng năng lực pháp lý để ứng phó linh hoạt với khủng hoảng, bảo đảm tính cân bằng giữa an ninh cộng đồng và quyền cơ bản của con người.
Tổng hợp những khía cạnh trên, có thể thấy rằng bối cảnh toàn cầu trong giai đoạn hiện nay là sự giao thoa phức tạp của nhiều thách thức và cơ hội. Sự gia tăng bất bình đẳng, khủng hoảng môi trường, xung đột chính trị, tiến bộ công nghệ và những mối đe dọa an ninh phi truyền thống đã đặt ra yêu cầu cấp bách về việc củng cố pháp quyền trên cả bình diện quốc tế và quốc gia. Pháp quyền vừa là công cụ để bảo đảm trật tự, ổn định và công bằng, vừa là nền tảng để các quốc gia thực hiện thành công Chương trình nghị sự 2030 về phát triển bền vững. Trong bối cảnh đó, IDLO xây dựng Chiến lược 2025–2028 như một phản ứng chiến lược toàn diện, nhằm định vị tổ chức này là tác nhân quan trọng trong việc kết nối pháp quyền với các mục tiêu phát triển, đồng thời hỗ trợ các quốc gia thành viên thích ứng với những biến động toàn cầu.
2. Tầm nhìn và sứ mệnh chiến lược của IDLO giai đoạn 2025–2028
Trong quá trình hoạch định chính sách và chiến lược, việc xác định rõ tầm nhìn và sứ mệnh là yếu tố cốt lõi giúp định hướng hành động, phân bổ nguồn lực và củng cố bản sắc tổ chức. Đối với Tổ chức Quốc tế về Luật Phát triển (IDLO), tầm nhìn và sứ mệnh chiến lược giai đoạn 2025–2028 không chỉ phản ánh cam kết của tổ chức đối với pháp quyền, mà còn là lời khẳng định mạnh mẽ về vai trò thiết yếu của pháp luật trong việc kiến tạo một thế giới công bằng, hòa bình và phát triển bền vững. Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển biến phức tạp với nhiều mối đe dọa đối với công lý và nhân quyền, IDLO đã lựa chọn định hướng chiến lược mang tính toàn diện, bao trùm và gắn liền với những giá trị phổ quát mà cộng đồng quốc tế cùng theo đuổi.
Tầm nhìn chiến lược của IDLO giai đoạn 2025–2028 được xác định là kiến tạo một thế giới nơi pháp quyền không chỉ tồn tại trên giấy tờ, mà trở thành nền tảng vững chắc cho công lý, nhân quyền, hòa bình và phát triển bền vững. Trong tầm nhìn đó, pháp quyền không bị giới hạn trong phạm vi pháp lý thuần túy, mà được nhìn nhận như một công cụ đa chiều, gắn kết chặt chẽ với chính trị, kinh tế, xã hội và môi trường. Điều này phản ánh sự chuyển đổi trong tư duy chiến lược của IDLO: từ chỗ tập trung chủ yếu vào cải cách luật pháp và xây dựng thể chế tư pháp, tổ chức đã mở rộng phạm vi hoạt động sang lĩnh vực phát triển bền vững, bình đẳng giới, quản trị số và ứng phó với biến đổi khí hậu. Qua đó, tầm nhìn chiến lược thể hiện rõ mong muốn của IDLO là trở thành cầu nối giữa pháp quyền và những vấn đề toàn cầu cấp thiết, đóng góp vào việc thực hiện Chương trình nghị sự 2030 của Liên Hợp Quốc.
Song song với tầm nhìn, sứ mệnh chiến lược của IDLO giai đoạn 2025–2028 nhấn mạnh bốn phương diện chính. Thứ nhất, tổ chức cam kết hỗ trợ các quốc gia thành viên củng cố năng lực thể chế pháp luật, nhằm xây dựng hệ thống pháp luật minh bạch, công bằng và có khả năng thích ứng. Điều này xuất phát từ thực tế rằng nhiều quốc gia đang phát triển vẫn còn gặp khó khăn trong việc duy trì một nền tư pháp độc lập, bảo đảm thực thi công lý hiệu quả và ngăn chặn tham nhũng. IDLO, thông qua các chương trình hỗ trợ kỹ thuật, tư vấn chính sách và đào tạo chuyên môn, hướng đến việc tạo dựng một nền tảng pháp lý vững chắc, giúp các quốc gia giải quyết thách thức nội tại và hội nhập vào hệ thống pháp lý quốc tế.
Thứ hai, IDLO khẳng định sứ mệnh thúc đẩy tiếp cận công lý bình đẳng và bao trùm cho mọi người dân, đặc biệt là những nhóm dễ bị tổn thương. Phụ nữ, trẻ em, người bản địa, người di cư và người khuyết tật thường đối diện với nhiều rào cản pháp lý, kinh tế và xã hội trong việc tiếp cận công lý. Vì vậy, chiến lược mới của IDLO chú trọng đến việc cải cách các quy định pháp luật mang tính phân biệt đối xử, đồng thời thúc đẩy các mô hình tư pháp cộng đồng gần gũi với đời sống người dân. Đây không chỉ là cách tiếp cận hướng về quyền con người, mà còn thể hiện tư duy phát triển bao trùm – yếu tố cốt lõi của phát triển bền vững.
Thứ ba, sứ mệnh của IDLO còn nhấn mạnh đến việc tích hợp pháp quyền vào chiến lược phát triển bền vững toàn cầu. Tổ chức nhận thức rằng các thách thức như biến đổi khí hậu, suy thoái môi trường, bất bình đẳng kinh tế hay khủng hoảng y tế không thể được giải quyết triệt để nếu thiếu một hệ thống pháp lý mạnh mẽ, công bằng và minh bạch. Do đó, IDLO định hướng hỗ trợ các quốc gia ban hành và thực thi luật môi trường, luật quản lý tài nguyên thiên nhiên, cũng như các quy định bảo đảm tính minh bạch trong quản lý công. Sự tích hợp này không chỉ giúp các quốc gia đạt được Mục tiêu Phát triển Bền vững số 16 về hòa bình, công lý và thể chế vững mạnh, mà còn góp phần thực hiện các mục tiêu khác như giảm nghèo (SDG 1), bình đẳng giới (SDG 5), hành động khí hậu (SDG 13) và hợp tác toàn cầu (SDG 17).
Thứ tư, IDLO coi việc ứng phó với những thách thức mới của thời đại số và khủng hoảng toàn cầu là một phần trong sứ mệnh chiến lược. Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, với sự trỗi dậy của trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và công nghệ sinh học, đặt ra yêu cầu cấp thiết về một khuôn khổ pháp lý điều chỉnh hiệu quả nhưng vẫn bảo đảm quyền con người. IDLO cam kết hỗ trợ các quốc gia xây dựng luật pháp và thể chế quản trị số phù hợp, nhằm vừa tận dụng lợi ích của công nghệ, vừa bảo đảm an toàn và công bằng cho công dân. Bên cạnh đó, sau đại dịch COVID-19, bài học về pháp lý trong tình trạng khẩn cấp đã được IDLO đưa vào tầm nhìn chiến lược, với mục tiêu xây dựng năng lực pháp luật khẩn cấp dựa trên nguyên tắc nhân quyền, tránh lặp lại tình trạng hạn chế quyền công dân một cách tùy tiện.
Một điểm đáng chú ý trong tầm nhìn và sứ mệnh chiến lược của IDLO là sự gắn kết chặt chẽ giữa giá trị toàn cầu và bối cảnh địa phương. IDLO không áp đặt một mô hình pháp lý duy nhất cho mọi quốc gia, mà tôn trọng sự đa dạng về văn hóa, truyền thống và hệ thống chính trị. Điều này thể hiện qua phương châm “pháp quyền vì con người và cùng với con người”, nhấn mạnh sự tham gia của cộng đồng trong quá trình xây dựng và thực thi pháp luật. Chính nhờ cách tiếp cận linh hoạt này, IDLO có thể vừa duy trì chuẩn mực quốc tế về nhân quyền, vừa thích ứng với điều kiện thực tiễn của từng quốc gia.
Từ góc nhìn học thuật, tầm nhìn và sứ mệnh chiến lược của IDLO phản ánh xu hướng chuyển dịch của khoa học pháp lý và quản trị toàn cầu từ mô hình “pháp luật quốc gia thuần túy” sang “pháp quyền liên kết với phát triển bền vững”. Điều này cho thấy pháp quyền không còn chỉ là công cụ của nhà nước, mà trở thành nền tảng đa tầng, kết nối giữa chính phủ, xã hội dân sự, khu vực tư nhân và cộng đồng quốc tế. Định hướng chiến lược 2025–2028 của IDLO, vì vậy, có thể được coi là một minh chứng điển hình cho cách thức pháp quyền được tái định nghĩa trong kỷ nguyên toàn cầu hóa và hội nhập.
Tóm lại, tầm nhìn và sứ mệnh chiến lược của IDLO giai đoạn 2025–2028 thể hiện rõ định hướng toàn diện và tiến bộ, đặt pháp quyền vào trung tâm của công lý, nhân quyền và phát triển bền vững. Đây không chỉ là kim chỉ nam cho các hoạt động cụ thể của tổ chức trong bốn năm tới, mà còn là lời khẳng định giá trị mà IDLO muốn đóng góp cho cộng đồng quốc tế: một thế giới nơi công lý không chỉ là lý tưởng, mà trở thành hiện thực sống động trong đời sống hằng ngày của mọi con người.
3. Các trụ cột chiến lược trong giai đoạn 2025–2028 của IDLO
Trong mọi kế hoạch chiến lược, việc xác định các trụ cột trọng tâm đóng vai trò định hình phương hướng triển khai và cụ thể hóa tầm nhìn, sứ mệnh của tổ chức. Đối với IDLO, giai đoạn 2025–2028 được xây dựng dựa trên bốn trụ cột chính: (i) củng cố thể chế pháp quyền và tăng cường năng lực tư pháp; (ii) thúc đẩy tiếp cận công lý công bằng và bao trùm; (iii) lồng ghép pháp quyền với phát triển bền vững và ứng phó với thách thức toàn cầu; (iv) nâng cao năng lực tổ chức và mở rộng quan hệ đối tác chiến lược. Bốn trụ cột này không tồn tại một cách tách biệt, mà có tính liên kết và bổ trợ, phản ánh cách tiếp cận hệ thống của IDLO đối với sự nghiệp pháp quyền trong bối cảnh toàn cầu phức tạp.
Trụ cột thứ nhất: Củng cố thể chế pháp quyền và tăng cường năng lực tư pháp. Đây là nền tảng căn bản của mọi chương trình hành động của IDLO, bởi lẽ một hệ thống pháp luật yếu kém, thiếu độc lập và minh bạch sẽ không thể bảo đảm công lý cũng như phát triển bền vững. Thực tế cho thấy nhiều quốc gia đang phát triển phải đối mặt với tình trạng tham nhũng tràn lan, năng lực xét xử hạn chế, khung pháp luật chồng chéo và thiếu khả thi. IDLO hướng đến giải quyết tận gốc những vấn đề này thông qua việc hỗ trợ soạn thảo, sửa đổi và hài hòa hóa các văn bản pháp luật; đồng thời, cung cấp đào tạo chuyên sâu cho thẩm phán, công tố viên, luật sư và cán bộ tư pháp. Tổ chức cũng chú trọng việc thúc đẩy tính độc lập của tòa án, xây dựng cơ chế giám sát và trách nhiệm giải trình, nhằm củng cố niềm tin xã hội đối với công lý. Trụ cột này mang ý nghĩa then chốt, bởi nếu thiếu một thể chế pháp lý vững mạnh, mọi nỗ lực về nhân quyền, phát triển hay môi trường đều khó có thể đạt được hiệu quả lâu dài.
Trụ cột thứ hai: Thúc đẩy tiếp cận công lý công bằng và bao trùm. Một xã hội chỉ có thể coi là thượng tôn pháp luật khi mọi cá nhân, bất kể giới tính, độ tuổi, dân tộc, tôn giáo hay điều kiện kinh tế, đều được hưởng cơ hội tiếp cận công lý ngang bằng nhau. Tuy nhiên, hiện nay vẫn tồn tại nhiều rào cản khiến hàng triệu người dân, đặc biệt là những nhóm yếu thế, bị gạt ra ngoài lề hệ thống pháp luật. IDLO trong giai đoạn 2025–2028 sẽ triển khai nhiều sáng kiến nhằm xóa bỏ sự bất bình đẳng này, từ việc cải cách pháp luật để loại bỏ những quy định mang tính phân biệt đối xử, đến việc phát triển các mô hình tư pháp cộng đồng và cơ chế hòa giải phi chính thức. Đặc biệt, IDLO nhấn mạnh đến việc trao quyền pháp lý cho phụ nữ và trẻ em gái, vì đây là những đối tượng thường bị thiệt thòi trong xã hội. Việc tăng cường tiếp cận công lý không chỉ có ý nghĩa nhân quyền, mà còn góp phần củng cố sự ổn định chính trị – xã hội, giảm xung đột và tạo tiền đề cho phát triển toàn diện.
Trụ cột thứ ba: Lồng ghép pháp quyền với phát triển bền vững và ứng phó với thách thức toàn cầu. Một đặc điểm nổi bật trong chiến lược 2025–2028 của IDLO là sự gắn kết pháp quyền với các lĩnh vực phát triển rộng lớn hơn, bao gồm kinh tế, môi trường, y tế và công nghệ. Tổ chức nhận thức rằng các mục tiêu phát triển bền vững không thể đạt được nếu thiếu một khung pháp lý vững chắc để điều chỉnh hành vi của cả nhà nước, doanh nghiệp và cá nhân. Ví dụ, trong lĩnh vực môi trường, việc ban hành và thực thi nghiêm minh các luật về bảo tồn tài nguyên, quản lý phát thải và ứng phó biến đổi khí hậu là điều kiện tiên quyết để bảo vệ hành tinh. Trong lĩnh vực kinh tế, các quy định về chống độc quyền, minh bạch tài chính và chống rửa tiền đóng vai trò duy trì sự công bằng của thị trường. Trong lĩnh vực y tế, đặc biệt sau đại dịch COVID-19, luật pháp cần được xây dựng để cân bằng giữa quyền lợi cá nhân và yêu cầu bảo vệ sức khỏe cộng đồng. IDLO cũng nhấn mạnh đến quản trị công nghệ trong kỷ nguyên số: xây dựng khung pháp lý điều chỉnh trí tuệ nhân tạo, bảo vệ dữ liệu cá nhân và ngăn chặn tội phạm mạng. Bằng cách lồng ghép pháp quyền vào những vấn đề toàn cầu, IDLO chứng minh rằng luật pháp không chỉ là công cụ quản lý xã hội, mà còn là động lực định hình sự phát triển bền vững.
Trụ cột thứ tư: Nâng cao năng lực tổ chức và mở rộng quan hệ đối tác chiến lược. Bản thân IDLO, với tư cách là một tổ chức quốc tế, cũng cần liên tục đổi mới để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của bối cảnh toàn cầu. Chiến lược 2025–2028 đặt trọng tâm vào việc cải thiện năng lực quản lý nội bộ, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực và bảo đảm tính minh bạch trong hoạt động. Song song, IDLO chú trọng đến việc mở rộng quan hệ đối tác đa dạng – từ các tổ chức Liên Hợp Quốc, ngân hàng phát triển, các tổ chức khu vực, đến xã hội dân sự và khu vực tư nhân. Sức mạnh của pháp quyền không thể chỉ đến từ một tổ chức duy nhất, mà đòi hỏi sự hợp tác đa tầng và đa chủ thể. Thông qua mạng lưới đối tác rộng lớn, IDLO có thể mở rộng phạm vi ảnh hưởng, chia sẻ kinh nghiệm và huy động nguồn lực tài chính cũng như tri thức để thực hiện các chương trình quy mô lớn. Trụ cột này cho thấy IDLO không chỉ là một tổ chức triển khai kỹ thuật, mà còn là một tác nhân toàn cầu, góp phần định hình diễn ngôn và chính sách về pháp quyền trên bình diện quốc tế.
Điểm đặc sắc trong cấu trúc bốn trụ cột chiến lược của IDLO là tính liên kết và tương hỗ. Củng cố thể chế pháp quyền (trụ cột 1) tạo nền tảng cho tiếp cận công lý bao trùm (trụ cột 2); tiếp cận công lý lại góp phần tăng cường sự đồng thuận xã hội, từ đó hỗ trợ hiệu quả việc lồng ghép pháp quyền vào phát triển bền vững (trụ cột 3); và cả ba trụ cột này đều đòi hỏi một tổ chức IDLO năng động, hiệu quả và có quan hệ đối tác rộng mở (trụ cột 4). Cấu trúc này phản ánh tư duy hệ thống và toàn cầu hóa trong quản trị pháp quyền, đồng thời cũng cho thấy cách IDLO tiếp cận vấn đề một cách thực tiễn nhưng không tách rời tầm nhìn chiến lược.
Từ góc nhìn học thuật, bốn trụ cột chiến lược của IDLO có thể được coi là sự cụ thể hóa của lý thuyết “pháp quyền phát triển” (rule of law for development). Lý thuyết này cho rằng pháp quyền không chỉ phục vụ cho mục tiêu công lý thuần túy, mà còn là công cụ thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội và bảo vệ các giá trị nhân quyền. Trong giai đoạn 2025–2028, IDLO đã vận dụng lý thuyết này vào thực tiễn bằng cách kết nối pháp luật với các lĩnh vực như môi trường, công nghệ và bình đẳng giới. Đây là bước tiến quan trọng, giúp IDLO vượt ra khỏi phạm vi một tổ chức pháp lý thuần túy để trở thành một trung tâm tri thức và thực hành đa ngành, có khả năng tạo ra ảnh hưởng lâu dài trên phạm vi toàn cầu.
4. Các giải pháp và phương thức thực hiện Chiến lược 2025–2028 của IDLO
Để hiện thực hóa bốn trụ cột chiến lược, IDLO trong giai đoạn 2025–2028 xác định một hệ thống giải pháp và phương thức triển khai mang tính toàn diện, kết hợp giữa đổi mới nội tại của tổ chức và tăng cường hợp tác đa phương. Trước hết, IDLO coi trọng việc nâng cao năng lực nghiên cứu và hoạch định chính sách, thông qua việc xây dựng các báo cáo chuyên sâu, phân tích so sánh luật pháp quốc tế và quốc gia, cũng như phát triển cơ sở dữ liệu mở về thực tiễn pháp quyền. Đây là nền tảng để tổ chức cung cấp khuyến nghị chính sách dựa trên bằng chứng, bảo đảm tính khoa học và tính khả thi khi hỗ trợ các quốc gia thành viên. Bên cạnh đó, IDLO triển khai mạnh mẽ các chương trình đào tạo và nâng cao năng lực tư pháp, chú trọng không chỉ kiến thức pháp lý mà còn kỹ năng quản trị, công nghệ số và đạo đức nghề nghiệp, nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ tư pháp chuyên nghiệp, độc lập và liêm chính.
Song song với đào tạo, IDLO thúc đẩy việc ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong hoạt động tư pháp. Các tòa án điện tử, hệ thống hồ sơ số và nền tảng giải quyết tranh chấp trực tuyến sẽ được khuyến khích áp dụng, qua đó rút ngắn thời gian xử lý vụ việc, giảm chi phí và mở rộng khả năng tiếp cận công lý, đặc biệt cho những người ở vùng sâu vùng xa. Đây cũng là một giải pháp nhằm thích ứng với sự thay đổi nhanh chóng của kỷ nguyên số, đồng thời bảo đảm rằng công nghệ được sử dụng theo hướng nhân văn, tuân thủ chuẩn mực nhân quyền. Ngoài ra, IDLO tập trung vào việc tăng cường cơ chế giám sát, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong hệ thống pháp luật và tư pháp, thông qua việc hỗ trợ xây dựng các cơ quan thanh tra độc lập, quy định công khai thông tin và cơ chế khiếu nại hiệu quả.
Về phương thức triển khai, IDLO đề cao cách tiếp cận đa tầng và đa đối tác. Ở cấp toàn cầu, tổ chức phối hợp chặt chẽ với Liên Hợp Quốc, các ngân hàng phát triển và các cơ chế khu vực để lồng ghép pháp quyền vào chương trình nghị sự phát triển bền vững. Ở cấp quốc gia, IDLO hợp tác trực tiếp với các cơ quan nhà nước, đồng thời khuyến khích sự tham gia của xã hội dân sự, khu vực tư nhân và các cộng đồng địa phương. Đây là cách tiếp cận “bao trùm” (inclusive approach), bảo đảm rằng mọi tiếng nói đều được lắng nghe và mọi nhu cầu pháp lý đều được phản ánh trong tiến trình cải cách. Đồng thời, IDLO chú trọng cơ chế giám sát và đánh giá kết quả với hệ thống chỉ số định lượng và định tính, cho phép đo lường tác động thực tế của các chương trình, từ đó điều chỉnh kịp thời chiến lược triển khai.