NHỮNG ĐÓNG GÓP NỔI BẬT CỦA IDLO TẠI CÁC QUỐC GIA ĐANG PHÁT TRIỂN VÀ CHUYỂN ĐỔI

NHỮNG ĐÓNG GÓP NỔI BẬT CỦA IDLO TẠI CÁC QUỐC GIA ĐANG PHÁT TRIỂN VÀ CHUYỂN ĐỔI
 
Trong bức tranh toàn cầu hiện nay, các quốc gia đang phát triển và chuyển đổi đóng một vai trò đặc biệt quan trọng. Đây là những khu vực chiếm tỷ lệ dân số lớn nhất của thế giới, đồng thời cũng là nơi tập trung phần lớn những thách thức liên quan đến nghèo đói, bất bình đẳng, xung đột vũ trang, biến đổi khí hậu và thiếu hụt thể chế pháp lý vững mạnh. Trong bối cảnh đó, việc củng cố nền tảng pháp quyền trở thành yêu cầu cấp thiết, bởi pháp luật không chỉ là công cụ duy trì trật tự xã hội, mà còn là động lực để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quyền con người, cũng như tăng cường niềm tin của người dân vào nhà nước và thể chế. Đây cũng chính là nơi mà Tổ chức Quốc tế về Phát triển Luật pháp (IDLO) thể hiện rõ vai trò, sứ mệnh và những đóng góp nổi bật của mình trong suốt nhiều thập niên qua.
Là tổ chức liên chính phủ duy nhất trên thế giới có sứ mệnh chuyên biệt về thúc đẩy pháp luật và tăng cường pháp quyền, IDLO đã khẳng định vị trí của mình trong việc hỗ trợ các quốc gia đang phát triển và chuyển đổi, nơi mà thể chế pháp lý thường chưa hoàn thiện hoặc còn mong manh. Thông qua các chương trình, dự án cụ thể, IDLO giúp các nước này xây dựng, cải cách và củng cố hệ thống pháp luật, tăng cường năng lực tư pháp, mở rộng tiếp cận công lý, thúc đẩy bình đẳng giới, bảo vệ quyền con người, đồng thời hỗ trợ quá trình hội nhập quốc tế. Những đóng góp đó không chỉ mang tính chất hỗ trợ kỹ thuật đơn thuần, mà còn đóng vai trò như một đòn bẩy giúp các quốc gia vượt qua vòng luẩn quẩn của nghèo đói, xung đột và bất ổn để hướng tới phát triển bền vững.
1. Khái quát về bối cảnh các quốc gia đang phát triển và chuyển đổi
Trong trật tự quốc tế đương đại, các quốc gia đang phát triển và đang trong quá trình chuyển đổi chiếm một vị trí vô cùng quan trọng, vừa bởi quy mô dân số và diện tích lãnh thổ, vừa bởi tính chất đa dạng, phức tạp của những thách thức mà họ đang phải đối mặt. Đây là những quốc gia phần lớn nằm ở châu Á, châu Phi, Mỹ Latinh và Đông Âu, nơi hội tụ nhiều cơ hội phát triển nhưng đồng thời cũng chứa đựng vô số mâu thuẫn, bất ổn và rào cản trên con đường hướng tới hiện đại hóa, công bằng xã hội và phát triển bền vững. Để hiểu được vì sao sự hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế như IDLO lại trở nên cần thiết và mang tính sống còn, trước hết cần nhìn nhận một cách toàn diện về bối cảnh chính trị, kinh tế, xã hội và pháp lý của các quốc gia này, qua đó thấy được những nhu cầu cấp bách trong việc củng cố pháp quyền và cải cách thể chế pháp luật.
Khái niệm “quốc gia đang phát triển” thường được sử dụng để chỉ những nước có mức thu nhập bình quân đầu người thấp hoặc trung bình, nền kinh tế dựa nhiều vào nông nghiệp hoặc tài nguyên thiên nhiên, cơ sở hạ tầng chưa phát triển, trình độ khoa học – công nghệ còn hạn chế, và mức sống của đại bộ phận dân cư chưa cao. Những nước này chiếm khoảng hai phần ba dân số toàn cầu, và dù có sự khác biệt rất lớn về mức độ phát triển giữa các khu vực, họ vẫn cùng chia sẻ nhiều đặc điểm chung như: tốc độ đô thị hóa nhanh nhưng thiếu quy hoạch bền vững, sự phân hóa giàu nghèo rõ rệt, hệ thống y tế – giáo dục còn bất cập, và sự phụ thuộc lớn vào các luồng vốn đầu tư, viện trợ từ bên ngoài. Trong khi đó, thuật ngữ “quốc gia chuyển đổi” thường ám chỉ những nước đã từng vận hành theo mô hình kinh tế tập trung bao cấp, hoặc chịu sự chi phối bởi một thể chế chính trị chuyên quyền, nay đang trong tiến trình chuyển sang nền kinh tế thị trường và hệ thống chính trị dân chủ hơn. Quá trình chuyển đổi này thường đi kèm với những bất ổn sâu sắc về chính trị, kinh tế và xã hội, đòi hỏi những cải cách toàn diện, trong đó cải cách pháp luật và xây dựng nhà nước pháp quyền giữ vai trò then chốt.
Ở phương diện kinh tế, phần lớn các quốc gia đang phát triển vẫn phải đối diện với vòng luẩn quẩn của nghèo đói và chậm phát triển. Tăng trưởng kinh tế, nếu có, thường thiếu bền vững, dựa trên khai thác tài nguyên thiên nhiên hoặc các ngành công nghiệp gia công, giá trị gia tăng thấp. Khi thị trường thế giới biến động, những nền kinh tế này dễ bị tổn thương, dẫn tới tình trạng bất ổn vĩ mô, lạm phát, thất nghiệp và mất cân đối cán cân thương mại. Sự yếu kém về cơ sở hạ tầng, từ hệ thống giao thông, điện, nước, đến công nghệ thông tin, cản trở nghiêm trọng quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa. Bên cạnh đó, gánh nặng nợ công và sự phụ thuộc vào vốn vay nước ngoài khiến cho nhiều chính phủ mất đi sự chủ động trong hoạch định chính sách. Trong các quốc gia chuyển đổi, tình hình cũng không khá hơn: việc chuyển từ nền kinh tế kế hoạch tập trung sang kinh tế thị trường thường làm nảy sinh tình trạng tham nhũng, tư nhân hóa không minh bạch, lợi ích nhóm chi phối, khiến cho khoảng cách giàu nghèo tăng cao và lòng tin xã hội bị suy giảm.
Về mặt xã hội, các quốc gia này thường có dân số trẻ, tốc độ gia tăng dân số nhanh, song chất lượng nguồn nhân lực chưa cao do hệ thống giáo dục còn nhiều bất cập. Tình trạng di cư tự do, di cư lao động và di cư do xung đột, thiên tai gia tăng, tạo áp lực lớn cho các đô thị và hệ thống phúc lợi xã hội. Ở nhiều nơi, bất bình đẳng giới vẫn phổ biến, phụ nữ và trẻ em thường chịu thiệt thòi trong tiếp cận giáo dục, y tế, việc làm và quyền sở hữu tài sản. Các nhóm yếu thế khác, bao gồm người khuyết tật, người dân tộc thiểu số, cộng đồng bản địa, thường xuyên bị gạt ra ngoài lề của hệ thống pháp lý và xã hội. Sự phân hóa giàu nghèo không chỉ tạo ra những bất công xã hội, mà còn là mầm mống cho bất ổn chính trị và xung đột tiềm tàng.
Một thách thức lớn nữa là tình trạng xung đột vũ trang, bạo lực chính trị và bất ổn nội bộ. Nhiều quốc gia đang phát triển nằm trong khu vực có lịch sử chiến tranh, nội chiến hoặc tranh chấp lãnh thổ kéo dài. Các cuộc xung đột không chỉ hủy hoại cơ sở hạ tầng, gây thương vong và di dời dân cư, mà còn làm suy yếu hệ thống pháp luật, khiến cho niềm tin của người dân vào công lý gần như sụp đổ. Trong bối cảnh đó, việc tái thiết và khôi phục nhà nước pháp quyền trở thành điều kiện tiên quyết để hàn gắn vết thương chiến tranh, thiết lập trật tự xã hội và mở đường cho phát triển lâu dài.
Trên phương diện chính trị và thể chế, nhiều quốc gia đang phát triển phải đối mặt với những vấn đề như: sự thiếu minh bạch, năng lực quản trị yếu kém, tham nhũng tràn lan và sự can thiệp chính trị vào hệ thống tư pháp. Các cơ quan tư pháp, thay vì hoạt động độc lập và công bằng, nhiều khi lại trở thành công cụ phục vụ lợi ích của một nhóm nhỏ cầm quyền. Sự thiếu hụt về nhân lực, cơ sở vật chất và tài chính cũng khiến cho hệ thống pháp luật không thể đáp ứng được nhu cầu của xã hội. Trong các quốc gia chuyển đổi, quá trình dân chủ hóa và xây dựng thể chế mới thường gặp phải lực cản từ các thế lực bảo thủ, cùng với sự thiếu kinh nghiệm trong quản trị và ban hành chính sách, dẫn tới tình trạng bất ổn và khủng hoảng niềm tin.
Về pháp luật, sự yếu kém thể hiện ở nhiều cấp độ: thiếu đồng bộ trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật; sự mâu thuẫn, chồng chéo giữa các đạo luật; quá trình ban hành thiếu minh bạch và ít sự tham gia của người dân. Ở nhiều quốc gia, pháp luật tồn tại trên giấy tờ nhưng không được thực thi hiệu quả; tình trạng “pháp luật hai mặt” – nơi một bên là hệ thống chính thức do nhà nước ban hành, một bên là luật tục, tôn giáo hay cơ chế phi chính thức – tạo nên sự bất nhất trong áp dụng pháp lý. Điều này không chỉ làm suy giảm hiệu quả quản lý xã hội, mà còn cản trở sự phát triển của nền kinh tế và sự bảo đảm quyền con người.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa, các quốc gia đang phát triển và chuyển đổi còn đối mặt với sức ép hội nhập. Việc tham gia các hiệp định thương mại quốc tế, gia nhập các tổ chức khu vực và toàn cầu đòi hỏi họ phải có hệ thống pháp luật phù hợp với chuẩn mực quốc tế. Tuy nhiên, quá trình nội luật hóa các cam kết quốc tế lại gặp nhiều khó khăn do thiếu hụt nhân lực pháp lý, năng lực kỹ thuật và sự phức tạp trong phối hợp thể chế. Kết quả là nhiều quốc gia rơi vào tình trạng “nhập khẩu pháp luật” mà không đủ khả năng áp dụng hiệu quả, dẫn đến khoảng cách lớn giữa luật trên văn bản và luật trong thực tiễn.
Tất cả những vấn đề nêu trên cho thấy, pháp quyền là yếu tố then chốt để giải quyết căn bản những thách thức mà các quốc gia đang phát triển và chuyển đổi đang đối mặt. Không có một hệ thống pháp luật minh bạch, công bằng và khả thi, không thể bảo đảm quyền con người, thúc đẩy bình đẳng, hay khuyến khích đầu tư và phát triển kinh tế. Pháp quyền không chỉ là một giá trị pháp lý, mà còn là nền tảng của sự ổn định chính trị và trật tự xã hội. Nó tạo ra niềm tin của người dân vào nhà nước, khuyến khích sự tham gia của xã hội dân sự, và mở ra cơ hội để các quốc gia hội nhập bình đẳng vào cộng đồng quốc tế.
Trong bối cảnh đó, nhu cầu hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế trở nên hết sức cấp thiết. Những tổ chức như IDLO không chỉ mang đến kinh nghiệm, chuyên môn và nguồn lực, mà còn góp phần bảo đảm rằng tiến trình cải cách pháp luật diễn ra theo hướng phù hợp với các chuẩn mực quốc tế, nhưng đồng thời vẫn tôn trọng bối cảnh và nhu cầu thực tế của từng quốc gia. Sự hiện diện của IDLO tại các quốc gia đang phát triển và chuyển đổi vì thế không chỉ đơn thuần là hỗ trợ kỹ thuật, mà còn là sự khẳng định của cộng đồng quốc tế về tầm quan trọng của pháp quyền trong quá trình phát triển bền vững và hội nhập toàn cầu.
2. Những lĩnh vực hoạt động nổi bật của IDLO tại các quốc gia đang phát triển và chuyển đổi
Trong tiến trình phát triển và hội nhập của các quốc gia đang phát triển và chuyển đổi, vai trò của IDLO thể hiện rõ nét nhất thông qua các lĩnh vực hoạt động cụ thể mà tổ chức này đã và đang triển khai. Với sứ mệnh thúc đẩy pháp quyền, củng cố hệ thống pháp luật và nâng cao năng lực thể chế, IDLO không chỉ hỗ trợ kỹ thuật cho chính phủ mà còn mang đến những đổi thay thiết thực trong đời sống của người dân, đặc biệt là những nhóm yếu thế. Những hoạt động đó được triển khai trên nhiều lĩnh vực khác nhau, từ cải cách tư pháp, tăng cường tiếp cận công lý, thúc đẩy bình đẳng giới và quyền con người, đến hỗ trợ quản trị trong khủng hoảng hay xây dựng pháp luật phục vụ phát triển kinh tế. Tất cả đã tạo thành một bức tranh toàn diện, trong đó IDLO đóng vai trò cầu nối, chất xúc tác và động lực để các quốc gia từng bước xây dựng nhà nước pháp quyền vững mạnh, làm nền tảng cho phát triển bền vững.
Trước hết, có thể thấy cải cách và củng cố hệ thống tư pháp luôn là một trong những ưu tiên hàng đầu của IDLO tại các quốc gia đang phát triển và chuyển đổi. Một hệ thống tư pháp yếu kém, thiếu độc lập và minh bạch không chỉ làm suy giảm hiệu quả quản trị nhà nước mà còn trực tiếp cản trở tiến trình phát triển, bởi người dân không thể tin tưởng vào công lý nếu tòa án và cơ quan công tố hoạt động thiếu công bằng. Do đó, IDLO thường xuyên triển khai các chương trình đào tạo, bồi dưỡng năng lực cho thẩm phán, luật sư, công tố viên và cán bộ pháp lý. Các khóa học tập trung không chỉ vào kiến thức chuyên môn mà còn chú trọng đến chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp, kỹ năng xét xử độc lập, cũng như cách thức xử lý các vụ việc liên quan đến nhân quyền và nhóm dễ bị tổn thương. Ở Afghanistan, chẳng hạn, hàng nghìn thẩm phán và luật sư đã được IDLO hỗ trợ đào tạo trong bối cảnh đất nước vừa thoát ra khỏi xung đột, giúp hình thành một thế hệ cán bộ pháp luật đủ khả năng gánh vác trọng trách phục hồi công lý. Ở Kenya, tổ chức này phối hợp với hệ thống tòa án để hiện đại hóa quy trình xét xử, đưa công nghệ thông tin vào quản lý hồ sơ, từ đó giảm đáng kể tình trạng tồn đọng án, đồng thời tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình. Những ví dụ đó cho thấy, việc củng cố hệ thống tư pháp không chỉ là chuyện về kỹ thuật hay thủ tục, mà còn là bước đi quan trọng nhằm khôi phục niềm tin vào nhà nước và pháp luật ở những nơi vốn đã bị xói mòn bởi tham nhũng, bất ổn và lạm quyền.
Song song với cải cách tư pháp, IDLO cũng đặc biệt chú trọng nâng cao khả năng tiếp cận công lý cho mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là nhóm yếu thế. Một thực tế phổ biến ở nhiều quốc gia đang phát triển là pháp luật tồn tại chủ yếu trên giấy, trong khi phần đông người dân – đặc biệt là người nghèo, phụ nữ, trẻ em, người dân tộc thiểu số hay người khuyết tật – gần như không thể tiếp cận dịch vụ tư pháp do chi phí cao, thủ tục phức tạp và sự xa xôi về địa lý. Nhận thấy khoảng cách này, IDLO đã triển khai nhiều sáng kiến nhằm mở rộng mạng lưới trợ giúp pháp lý miễn phí hoặc chi phí thấp, đưa dịch vụ pháp luật đến gần hơn với cộng đồng. Ở Mông Cổ, tổ chức này đã hợp tác với chính quyền để thiết lập các trung tâm tư vấn pháp lý tại vùng sâu vùng xa, nơi mà trước đây người dân hầu như không có cơ hội tiếp xúc với luật sư. Tại Honduras, IDLO phát triển các chương trình trợ giúp nạn nhân của bạo lực giới, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em, giúp họ có thể khởi kiện và được bảo vệ quyền lợi hợp pháp trước tòa án. Những nỗ lực đó góp phần biến khái niệm “công lý cho tất cả” trở thành hiện thực, thay vì chỉ là một khẩu hiệu trong các văn kiện chính trị.
Một lĩnh vực hoạt động nổi bật khác của IDLO là thúc đẩy bình đẳng giới và bảo đảm quyền con người trong khuôn khổ pháp luật. Ở nhiều quốc gia đang phát triển, bất bình đẳng giới vẫn là rào cản lớn đối với phát triển. Phụ nữ thường không được tiếp cận bình đẳng với giáo dục, đất đai, tín dụng và cơ hội nghề nghiệp; nhiều khi họ còn bị hạn chế quyền thừa kế hoặc bị đối xử bất công trong hệ thống pháp lý. IDLO nhận thức rõ rằng một xã hội không thể phát triển bền vững nếu một nửa dân số bị gạt ra ngoài tiến trình phát triển. Do đó, tổ chức này luôn lồng ghép yếu tố giới trong các chương trình cải cách pháp luật, đồng thời khuyến khích sự tham gia của phụ nữ trong hệ thống tư pháp. Ở Nepal, IDLO đã triển khai chương trình hỗ trợ nhằm tăng số lượng nữ thẩm phán và luật sư, đồng thời nâng cao nhận thức cộng đồng về quyền bình đẳng của phụ nữ. Tại các nước châu Phi, tổ chức này thúc đẩy việc sửa đổi luật gia đình, luật hôn nhân và thừa kế để loại bỏ những quy định phân biệt đối xử. Không chỉ dừng lại ở khía cạnh pháp lý, IDLO còn chú trọng đến việc thay đổi tư duy xã hội, khẳng định vai trò bình đẳng của phụ nữ trong đời sống công và tư, qua đó tạo ra những biến chuyển tích cực mang tính dài hạn.
Bên cạnh những hoạt động thường nhật, IDLO còn nổi bật với vai trò hỗ trợ duy trì pháp quyền trong bối cảnh khủng hoảng. Ở nhiều quốc gia đang phát triển, khủng hoảng có thể đến từ xung đột vũ trang, khủng bố, thiên tai, dịch bệnh toàn cầu hoặc bất ổn chính trị. Những biến động này thường làm tê liệt hệ thống pháp luật, khiến việc bảo đảm công lý bị đình trệ. IDLO đã và đang can thiệp kịp thời để bảo đảm rằng ngay cả trong khủng hoảng, nguyên tắc pháp quyền vẫn được duy trì. Trong đại dịch COVID-19, tổ chức này hỗ trợ nhiều nước xây dựng các khung pháp lý ứng phó, cân bằng giữa việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng và tôn trọng các quyền cơ bản của con người. Ở Somalia hay Afghanistan, nơi chiến tranh và bạo lực kéo dài, IDLO tham gia xây dựng luật mới, thiết lập cơ chế hòa giải cộng đồng, và hỗ trợ tòa án duy trì hoạt động. Những nỗ lực này không chỉ nhằm khôi phục trật tự xã hội trước mắt, mà còn đặt nền tảng cho quá trình tái thiết lâu dài hậu khủng hoảng.
Ngoài ra, một mảng quan trọng khác trong hoạt động của IDLO là hỗ trợ xây dựng pháp luật kinh tế, thương mại và đầu tư, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hội nhập và phát triển. Nhiều quốc gia đang chuyển đổi từ nền kinh tế kế hoạch sang thị trường thường thiếu khung khổ pháp lý minh bạch để điều chỉnh hoạt động kinh tế. Điều này cản trở đầu tư, gây bất ổn thị trường và hạn chế tiềm năng phát triển. IDLO hỗ trợ chính phủ các nước trong việc soạn thảo, rà soát và ban hành các đạo luật liên quan đến thương mại, doanh nghiệp, hợp đồng và đầu tư, phù hợp với thông lệ quốc tế. Nhờ đó, các quốc gia có thể xây dựng môi trường pháp lý ổn định, minh bạch, tạo niềm tin cho nhà đầu tư trong và ngoài nước. Ở Myanmar trước đây, IDLO từng tham gia hỗ trợ quá trình xây dựng các luật kinh tế quan trọng, mở đường cho hội nhập vào khu vực ASEAN và thị trường toàn cầu. Ở các nước Trung Á, tổ chức này đã giúp cải thiện hệ thống pháp lý về hợp đồng và trọng tài thương mại, tạo cơ chế giải quyết tranh chấp hiệu quả, góp phần thúc đẩy giao thương khu vực.
Một khía cạnh không kém phần quan trọng là xây dựng năng lực thể chế và quản trị công. IDLO hiểu rằng, để pháp luật thực sự đi vào cuộc sống, cần phải có những thể chế đủ mạnh để triển khai, giám sát và thực thi. Do đó, tổ chức này hỗ trợ các cơ quan nhà nước, từ bộ tư pháp, nghị viện đến cơ quan tư pháp địa phương, trong việc nâng cao năng lực hoạch định chính sách pháp luật, quản lý hệ thống tư pháp và giám sát thi hành pháp luật. Việc xây dựng thể chế vững mạnh cũng đồng nghĩa với việc giảm thiểu tham nhũng, nâng cao trách nhiệm giải trình và bảo đảm rằng các quyết định của nhà nước được ban hành dựa trên cơ sở pháp luật thay vì lợi ích nhóm. Ở nhiều quốc gia châu Phi, IDLO đã hỗ trợ các cơ quan lập pháp trong việc tổ chức tham vấn công khai, lấy ý kiến cộng đồng trước khi ban hành luật, qua đó tăng cường tính minh bạch và sự tham gia của xã hội dân sự. Đây là bước đi cần thiết để củng cố niềm tin giữa nhà nước và người dân – một yếu tố cốt lõi của nhà nước pháp quyền.
Nhìn chung, những lĩnh vực hoạt động nói trên của IDLO không tồn tại tách rời mà gắn kết với nhau thành một chỉnh thể thống nhất, bổ sung cho nhau và cùng hướng tới mục tiêu chung là củng cố pháp quyền. Cải cách tư pháp giúp tăng cường tính độc lập và hiệu quả của hệ thống tòa án; mở rộng tiếp cận công lý giúp mọi người dân, kể cả những nhóm dễ bị tổn thương, được bảo vệ quyền lợi hợp pháp; thúc đẩy bình đẳng giới và nhân quyền bảo đảm rằng sự công bằng không chỉ mang tính hình thức mà còn đi vào thực chất; hỗ trợ pháp lý trong khủng hoảng giúp các quốc gia giữ được nền tảng pháp quyền ngay cả trong tình huống bất thường; xây dựng pháp luật kinh tế tạo ra môi trường ổn định để phát triển; còn nâng cao năng lực thể chế và quản trị công thì bảo đảm rằng tất cả những thành tựu này có thể duy trì bền vững. Đó chính là sự toàn diện và đặc sắc trong cách tiếp cận của IDLO: không chỉ giải quyết một khía cạnh đơn lẻ, mà tập trung vào cả hệ sinh thái pháp quyền, từ thiết chế, quy định pháp luật đến con người và văn hóa pháp lý.
Các trường hợp điển hình cho thấy rõ dấu ấn của IDLO. Ở Afghanistan, bất chấp môi trường chính trị - an ninh đầy bất ổn, IDLO đã góp phần quan trọng trong việc xây dựng khung pháp luật cơ bản, đào tạo hàng nghìn luật sư và thẩm phán, phát triển dịch vụ trợ giúp pháp lý cho người dân. Ở Kenya, tổ chức này đóng vai trò trong việc hiện đại hóa hệ thống tư pháp, đưa ra các giải pháp công nghệ để nâng cao hiệu quả xét xử. Ở Somalia, IDLO giúp xây dựng luật mới, cải thiện quản trị và thúc đẩy hòa giải, hỗ trợ quốc gia này trên con đường tái thiết sau xung đột. Ở Mông Cổ, IDLO đã góp phần mở rộng tiếp cận công lý, đặc biệt cho người dân ở vùng nông thôn, nơi mà sự thiếu thốn dịch vụ pháp lý là rào cản lớn đối với quyền công dân. Mỗi trường hợp thành công đều cho thấy, dù trong bối cảnh khó khăn đến đâu, IDLO vẫn tìm được cách để giúp các quốc gia củng cố pháp quyền, tạo nền tảng cho sự phát triển.
Đánh giá chung, những đóng góp của IDLO tại các quốc gia đang phát triển và chuyển đổi có ý nghĩa toàn diện trên nhiều phương diện. Trước hết, chúng giúp củng cố niềm tin của người dân vào hệ thống pháp luật, tạo ra sự gắn kết xã hội và hạn chế nguy cơ bất ổn. Thứ hai, chúng góp phần thúc đẩy phát triển bền vững, khi pháp luật minh bạch và công bằng trở thành nền tảng cho đầu tư, thương mại và phát triển kinh tế. Thứ ba, chúng đóng vai trò bảo vệ quyền con người và thúc đẩy bình đẳng giới, đưa các chuẩn mực quốc tế đến gần hơn với đời sống của cộng đồng. Cuối cùng, những đóng góp này còn có ý nghĩa toàn cầu, bởi một thế giới an toàn, công bằng và phát triển không thể tách rời khỏi việc bảo đảm pháp quyền ở từng quốc gia, đặc biệt là những nước dễ bị tổn thương.
Nhìn lại chặng đường phát triển, có thể khẳng định rằng IDLO đã và đang trở thành một tác nhân quan trọng trong việc hiện thực hóa pháp quyền ở những nơi pháp luật còn mong manh. Thông qua các hoạt động đa dạng, tổ chức này không chỉ mang lại hỗ trợ kỹ thuật, mà còn khơi dậy niềm tin và khát vọng về công lý, giúp các quốc gia đang phát triển và chuyển đổi tiến bước vững chắc hơn trên con đường xây dựng một xã hội công bằng, hòa bình và bền vững.