Tin tức nhóm quan hệ đối tác pháp luật

Đổi mới và nâng cao năng lực làm việc trong môi trường quốc tế của đội ngũ cán bộ pháp luật Nhóm quan hệ đối tác pháp luật của Bộ Tư pháp đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế

Thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về hội nhập quốc tế, trong thời gian qua, Việt Nam đã từng bước khẳng định và nâng cao vị thế trên trường quốc tế, chủ động hội nhập quốc tế về mọi mặt, từ chính trị, kinh tế, quốc phòng, an ninh cho đến văn hóa, xã hội… Đồng hành cùng quá trình hội nhập quốc tế từ trước đến nay của Việt Nam không thể thiếu vai trò của hợp tác quốc tế về pháp luật. Hợp tác quốc tế về pháp luật trong những năm qua đã có bước phát triển thông qua số lượng các chương trình, dự án hợp tác về pháp luật có sự gia tăng đáng kể, (bao gồm cả các chương trình, dự án hợp tác có 100% nội dung về pháp luật và các chương trình, dự án hợp tác về lĩnh vực khác nhưng có một phần nội dung về pháp luật);các cơ quan, tổ chức của Việt Nam tham gia thực hiện hoạt động hợp tác cũng được mở rộng hơn, các đối tác quốc tế tham gia vào quá trình hợp tác về pháp luật cũng tương đối đa dạng, không chỉ bao gồm các đối tác Chính phủ song phương, mà còn có cả các tổ chức phi chính phủ các nước hoặc các tổ chức quốc tế và khu vực, nội dung hợp tác trong lĩnh vực pháp luật cũng ngày càng được mở rộng với hình thức rất đa dạng. Hợp tác quốc tế về pháp luật đã đóng góp quan trọng vào việc mở rộng, củng cố và tăng cường mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam với các nước và các tổ chức quốc tế theo phương châm hội nhập chủ động, tích cực và Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế. Hợp tác quốc tế về pháp luật cũng góp phần vào việc tạo hành lang pháp lý cho các lĩnh vực chuyên ngành hội nhập quốc tế một cách sâu rộng, hỗ trợ quá trình xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, cải cách hành chính, cải cách tư pháp, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân. Kế thừa và phát triển những thành tựu trong hợp tác quốc tế về pháp luật, ngày 21/7/2016, Nhóm quan hệ đối tác pháp luật đã được thành lập với vai trò là một trong những thiết chế để thực hiện các hoạt động hợp tác quốc tế về pháp luật trong bối cảnh mới.

Ngày 25/4/2016, Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã ban hành Quyết định số 594/QĐ-BTP ban hành Đề án Nhóm quan hệ đối tác pháp luật. Theo Đề án này, một Nhóm quan hệ đối tác pháp luật được thành lập để tạo nên một diễn đàn công khai, uy tín để hai phía đối tác có thể gặp gỡ, trao đổi, đối thoại, thông tin về chính sách và các vấn đề liên quan đến hệ thống pháp luật Việt Nam cũng như bày tỏ nhu cầu, mong muốn hỗ trợ và hiệu quả sử dụng viện trợ trong lĩnh vực này, từ đó, đáp ứng yêu cầu tăng cường hiệu quả công tác vận động tài trợ và mở rộng khả năng hợp tác quốc tế trong lĩnh vực pháp luật. Trên cơ sở Đề án này, ngày 21/7/2016, Nhóm quan hệ đối tác pháp luật đã được thành lập theo Quyết định số 1563/QĐ-BTP của Bộ trưởng Bộ Tư pháp. Từ đó đến nay, Nhóm quan hệ đối tác pháp luật được Vụ Hợp tác quốc tế duy trì hoạt động.
Để tiến hành các nhiệm vụ, hoạt động nêu trên, Nhóm quan hệ đối tác pháp luật cũng đã thành lập Ban Điều hành và Tổ thư ký, với các nhân sự cụ thể như sau:
- Ban Điều hành
Ban Điều hành là đơn vị có chức năng quyết định định hướng hoạt động của Nhóm quan hệ đối tác pháp luật theo từng giai đoạn, Kế hoạch hoạt động hàng năm của Nhóm, xác định những vấn đề ưu tiên, các chủ đề cho các hội nghị của Nhóm, đề xuất những lĩnh vực, nội dung ưu tiên hợp tác theo từng năm, đồng thời chỉ đạo và giám sát hoạt động của Tổ thư ký.
Chủ tịch là người đứng đầu Nhóm quan hệ đối tác pháp luật, điều hành, chỉ đạo hoạt động và sẽ trực tiếp chủ trì một/một số hội nghị quan trọng diễn ra trong khuôn khổ của Nhóm quan hệ đối tác pháp luật; do Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Khánh Ngọc đảm nhận.
Phó Chủ tịch: giúp việc cho Chủ tịch trong chỉ đạo, điều hành hoạt động của Nhóm quan hệ đối tác pháp luật, do Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế - Bộ Tư pháp kiêm nhiệm. Trước đây vị trí này do đồng chí Đặng Hoàng Oanh đảm nhận, nay do đồng chí Nguyễn Hữu Huyên thực hiện sau khi đồng chí Huyên được bổ nhiệm giữ chức Vụ trưởng Vụ Hơp tác quốc tế từ tháng 8/2019.
Thành viên: gồm 03 người là đại diện cấp Vụ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công an và đại diện của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam. Các thành viên của Ban điều hành làm việc theo chế độ kiêm nhiệm. Tuy nhiên, trên thực tế các thành viên này hầu như không tham gia hoạt động.
Mặc dù Đề án Nhóm quan hệ đối tác có mở cơ chế “trong trường hợp cần thiết và khả năng tài chính cho phép, Ban Điều hành có thể thuê chuyên gia ngắn hạn trong nước và quốc tế tư vấn, hỗ trợ thực hiện nhiệm vụ”; tuy nhiên từ khi thành lập đến nay, Nhóm quan hệ đối tác pháp luật chưa từng thuê chuyên gia để thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn chung của Nhóm, ngoại trừ việc thuê chuyên gia viết và trình bày bài nghiên cứu tại các Diễn đàn, hội thảo của Nhóm.
- Tổ thư ký có chức năng thường trực cho Ban Điều hành trong quá trình thúc đẩy trao đổi, chia sẻ thông tin giữa Chính phủ Việt Nam, các đối tác trong nước với các đối tác quốc tế, đồng thời vận động nguồn lực tài chính, kỹ thuật và các nguồn lực khác để hỗ trợ quá trình xây dựng pháp luật; đào tạo, bồi dưỡng về pháp luật ở Việt Nam.
Tổ trưởng: do đại diện Lãnh đạo Vụ Hợp tác quốc tế đảm nhận. Hiện vị trí này đang do Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế Trần Thu Hường đảm nhận. Tổ thư ký có số lượng thành viên không cố định, gồm từ 3 – 5 thành viên, là công chức của Vụ Hợp tác quốc tế, làm việc theo chế độ kiêm nhiệm đảm nhận các vị trí việc làm cụ thể sau: điều phối viên, cán bộ tổng hợp, cán bộ hành chính, cán bộ chuyên môn, cán bộ chương trình – kế hoạch, cán bộ truyền thông. Các công chức được cử kiêm nhiệm các vị trí trong Tổ thư ký đều đáp ứng các tiêu chuẩn như: có trình độ chuyên môn phù hợp với vị trí đảm nhận được xác định cụ thể trong bản mô tả công việc của từng vị trí do Chủ tịch Nhóm quan hệ đối tác pháp luật phê duyệt; có khả năng sử dụng tiếng Anh để trực tiếp liên hệ, trao đổi, làm việc với đối tác quốc tế, dịch tài liệu, xây dựng báo cáo và các văn bản khác bằng tiếng Anh; có tinh thần trách nhiệm và khả năng làm việc theo nhóm và sử dụng thành tạo tin học văn phòng. Tuy nhiên, hiện nay, nhân sự cụ thể của Nhóm quan hệ đối tác pháp luật đã có nhiều thay đổi so với khi được thành lập do tình hình biến đổi nhân sự của Vụ Hợp tác quốc tế trong thời gian qua.
Đề án Nhóm quan hệ đối tác xác định “Trong quá trình triển khai thực hiện các hoạt động của Nhóm, trường hợp có thể vận động được các dự án hỗ trợ một hoặc một số hoạt động, Nhóm quan hệ đối tác pháp luật sẽ tận dụng cán bộ của Văn phòng dự án (hoặc cơ quan điều hành dự án) của phía nhà tài trợ để hỗ trợ thực hiện các hoạt động nhận được tài trợ và các hoạt động có liên quan của Nhóm, nhằm giảm bớt khối lượng công việc cho cán bộ của Tổ thư ký”. Tuy nhiên, thực tế trường hợp này chưa bao giờ xảy ra trong quá trình Nhóm quan hệ đối tác pháp luật tồn tại đến nay.
2. Năng lực làm việc trong môi trường hợp tác quốc tế về pháp luật của đội ngũ Nhóm quan hệ đối tác pháp luật
Để phát huy tính tích cực và chủ động hội nhập quốc tế của đội ngũ cán bộ, Nghị quyết số 26/NQ-TW, ngày 19/5/2018, của Hội nghị Trung ương 7 khóa XII đã xác định các mục tiêu, yêu cầu, lộ trình cụ thể về năng lực làm việc trong môi trường quốc tế của đội ngũ cán bộ các cấp. Đây là một thách thức rất lớn đối với cả chủ thể quản lý và bản thân cán bộ, đòi hỏi các cấp, các ngành phải xây dựng kế hoạch đào tạo cán bộ rất khoa học, bài bản và mỗi cán bộ phải xác định rõ trách nhiệm và tìm động lực mới cho phát triển.
Nói tới môi trường hợp tác quốc tế về pháp luật là nói tới không gian có sự tham gia của các cá nhân, tổ chức nước ngoài với nhiều cấp độ: từ cấp cao đến cấp thấp, từ song phương đến đa phương, từ chính thức đến phi chính thức đang công tác trong lĩnh vực pháp luật... Môi trường hợp tác quốc tế về pháp luật là tổng thể các điều kiện kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, đối ngoại, an ninh - quốc phòng..., đại diện cho quan hệ lợi ích trên các lĩnh vực then chốt, đan xen, tương tác, ràng buộc lẫn nhau giữa nước ta với các nước và các tổ chức quốc tế; là không gian mà từng chủ thể (quốc gia, doanh nghiệp, cá nhân...) thể hiện quá trình hội nhập hợp tác quốc tế về pháp luật cũng như khẳng định vị thế, năng lực cạnh tranh, bản sắc của mình trước thế giới, trước các định chế quốc tế, trước các đối tác. Trong quá trình hội nhập hợp tác quốc tế về pháp luật, mỗi nước đều theo đuổi lợi ích của mình thông qua việc tự giác, chủ động hợp tác, liên kết sâu rộng với các quốc gia khác trên từng lĩnh vực hoặc nhiều lĩnh vực dựa trên sự chia sẻ về nhận thức, lợi ích, mục tiêu, giá trị, nguồn lực, quyền lực và chủ động chấp nhận; tuân thủ, tham gia xây dựng các luật chơi chung, chuẩn mực chung trong khuôn khổ các định chế hoặc tổ chức quốc tế(1). Hội nhập quốc tế là xu hướng khách quan đòi hỏi cán bộ lãnh đạo, quản lý phải có được những năng lực nội sinh nhất định mới có khả năng đáp ứng được những yêu cầu cả trước mắt và lâu dài.
Năng lực làm việc trong môi trường hợp tác quốc tế về pháp luật là những đặc điểm, thuộc tính tâm lý bảo đảm cho chủ thể hoạt động (cán bộ lãnh đạo, quản lý) thực hiện một cách chủ động, có hiệu quả nhất những nhiệm vụ thuộc bộ, ban, ngành, lĩnh vực được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó trong điều kiện phải xử lý hài hòa các mối quan hệ lợi ích về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, đối ngoại, an ninh - quốc phòng... của nước ta với các quốc gia, các tổ chức trên thế giới, phù hợp với luật pháp nước ta và luật pháp quốc tế.

File đính kèm