BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ: Quan hệ hợp tác trong lĩnh vực pháp luật và tư pháp năm 2019 giữa Bộ Tư pháp nước CHXHCN Việt Nam và CHDCND Lào

I. KHÁI QUÁT NỘI DUNG HỢP TÁC PHÁP LUẬT VÀ TƯ PHÁP GIỮA BỘ TƯ PHÁP CHXHCN VIỆT NAM VÀ BỘ TƯ PHÁP CHDCND LÀO
Các hoạt động hợp tác pháp luật và tư pháp giữa Bộ Tư pháp nước CHXHCN Việt Nam và CHDCND Lào hiện nay được thực hiện trên cơ sở Thỏa thuận hợp tác giữa hai bộ giai đoạn 2015-2020. Thỏa thuận được ký kết căn cứ vào Hiệp định về hợp tác kinh tế, văn hóa, khoa học kỹ thuật giữa Chính phủ nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào và Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, trên cơ sở ghi nhận những kết quả đạt được trong việc thực hiện Biên bản Ghi nhớ về kế hoạch hợp tác giữa Bộ Tư pháp nước Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào và Bộ Tư pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam các năm 2007 - 2010 và Thỏa thuận hợp tác giữa Bộ Tư pháp nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào và Bộ Tư pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam giai đoạn 2011 – 2015. Thỏa thuận nhằm tăng cường và thúc đẩy hơn nữa quan hệ hợp tác pháp luật và tư pháp giữa Lào và Việt Nam theo hướng cụ thể, sâu sắc, có chất lượng và hiệu quả hơn, góp phần thắt chặt hơn nữa tình đoàn kết đặc biệt, tăng cường sự hợp tác toàn diện giữa hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước Lào - Việt Nam. Nội dung Thỏa thuận tập trung vào những nội dung chủ yếu sau:
- Nguyên tắc hợp tác: Phù hợp với pháp luật của hai Bên, các Bên sẵn sàng hợp tác với nhau trong lĩnh vực pháp luật và tư pháp trên cơ sở cùng có lợi, tôn trọng và hiểu biết lẫn nhau và vì lợi ích của nhân dân hai nước Lào - Việt Nam theo các quy định của Thỏa thuận này.
- Lĩnh vực hợp tác: Trên cơ sở chức năng, thẩm quyền của mình, các Bên sẽ tiến hành hợp tác pháp luật và tư pháp trong những lĩnh vực sau: Trao đổi kinh nghiệm về cải cách tư pháp và pháp luật; xây dựng và thi hành pháp luật; phổ biến, giáo dục pháp luật; thi hành án dân sự; hành chính tư pháp; bổ trợ tư pháp. Nâng cao trình độ, năng lực cho cán bộ thuộc các cơ quan, đơn vị và cơ sở đào tạo pháp luật và tư pháp của các Bên, đẩy mạnh đào tạo pháp luật và nghiệp vụ tư pháp; khuyến khích việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác pháp luật và tư pháp; tăng cường năng lực thực hiện tương trợ tư pháp giữa hai nước. Hợp tác và phối hợp hoạt động tại các diễn đàn đa phương về các vấn đề pháp luật và tư pháp. Những lĩnh vực pháp luật và tư pháp khác thuộc phạm vi chức năng, nhiệm vụ của các Bên mà các Bên cùng quan tâm và nhất trí hợp tác.
- Hình thức hợp tác: Trao đổi đoàn cấp Bộ trưởng thăm luân phiên mỗi năm một (01) lần tại  Lào và tại Việt Nam; Trao đổi các đoàn chuyên gia cao cấp bao gồm Thứ trưởng, các Lãnh đạo cấp Vụ, chuyên gia và một số cán bộ chuyên môn với số lượng không quá mười người (10) người và thời gian không quá bảy (07) ngày mỗi đoàn nhằm xây dựng, theo dõi, thúc đẩy việc tổ chức thực hiện các kế hoạch hoặc dự án đã được thống nhất giữa các cơ quan, đơn vị của hai Bên. Trao đổi và tổ chức Hội nghị giữa Sở Tư pháp các tỉnh có chung đường biên giới  Lào - Việt Nam và các tỉnh đã có Thỏa thuận hợp tác của hai Bên do Lãnh đạo hai Bộ Tư pháp đồng chủ trì luân phiên hai (02) năm một (01) lần. Trường Đại học Luật Hà Nội tiếp nhận đào tạo trình độ sau đại học cho giảng viên, cán bộ Bộ Tư pháp Lào. Bộ Tư pháp Việt Nam tiếp nhận đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho các cán bộ của Bộ Tư pháp Lào với thời gian không quá mười bốn (14) ngày mỗi khóa và số lượng không quá hai mươi lăm (25) người trong một (01) năm theo các chủ đề mà hai Bên cùng thống nhất tại Chương trình hợp tác hàng năm; Bộ Tư pháp Việt Nam cử chuyên gia sang đào tạo cho các cán bộ Tư pháp Lào tại Lào trong thời gian một (01) tháng hoặc ba (03) tháng mỗi khóa theo chủ đề mà hai Bên cùng thống nhất. Bộ Tư pháp Việt Nam hỗ trợ phương tiện và cơ sở vật chất cần thiết, giúp Bộ Tư pháp Lào xây dựng Trang thông tin điện tử của Bộ Tư pháp và thiết lập mạng máy tính nội bộ (Network). Trao đổi tài liệu và ấn phẩm pháp luật trong lĩnh vực pháp luật và tư pháp. Các hình thức hợp tác khác mà hai Bên cùng quan tâm.
- Hợp tác giữa các cơ quan tư pháp địa phương: Các Bên nhất trí khuyến khích hợp tác trong công tác tư pháp và pháp luật địa phương thông qua việc khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho Sở Tư pháp các tỉnh có chung đường biên giới Lào - Việt Nam và các tỉnh khác ký kết và triển khai thực hiện Thỏa thuận hợp tác giữa các Sở Tư pháp địa phương của hai nước.
- Hợp tác giữa các cơ sở đào tạo luật, bồi dưỡng các chức danh tư pháp: Các Bên khuyến khích và tạo điều kiện cho Học viện Tư pháp Lào và Học viện Tư pháp, Trường Đại học Luật Hà Nội, các Trường Trung cấp Luật của Việt Nam hợp tác và trao đổi nhằm nâng cao chất lượng công tác đào tạo pháp luật và các chức danh tư pháp, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ pháp luật thông qua việc biên soạn, sửa đổi giáo trình đào tạo luật và các chức danh tư pháp; nâng cao trình độ giảng viên pháp luật theo Khoản 4 Điều 3 Thỏa thuận này; triển khai các dự án nghiên cứu khoa học pháp lý.
Các hoạt động hợp tác được quy định trong Thỏa thuận này sẽ được thực hiện theo khả năng kinh phí của mỗi Bên. Nguồn kinh phí cho việc thực hiện các hoạt động hợp tác có thể được huy động từ bên thứ ba.
- Thực hiện Thỏa thuận Đầu mối liên hệ của các Bên:
+ Bộ Tư pháp nước CHDCND Lào: Vụ Kế hoạch và hợp tác;
+ Bộ Tư pháp nước CHXHCN Việt Nam: Vụ Hợp tác quốc tế.
 II. KẾT QUẢ HỢP TÁC PHÁP LUẬT VÀ TƯ PHÁP GIỮA NƯỚC CHXHCN VIỆT NAM VÀ LÀO NĂM 2019
          1. Hợp tác trong lĩnh vực tương trợ tư pháp về dân sự
Bộ Tư pháp Việt Nam và Bộ Tư pháp Lào đang  phối hợp triển khai thực hiện Hiệp định tương trợ tư pháp về hình sự và dân sự giữa Việt Nam và Lào ký năm 1998. Tuy nhiên, do Hiệp định được ký kết cách đây hơn 20 năm nên nhiều nội dung không còn phù hợp với điều kiện, tình hình thực tiễn của cả hai Bên. Do vậy, hiện nay, hai Bên đang xúc tiến nghiên cứu, đề xuất việc ký mới Hiệp định tương trợ tư pháp trong lĩnh vực dân sự.
2. Tình hình hợp tác song phương giữa Bộ Tư pháp Việt Nam và Bộ Tư pháp Lào và việc hỗ trợ Bộ Tư pháp Lào xây dựng, hoàn thiện pháp luật Lào
Trên cơ sở Thỏa thuận hợp tác về pháp luật và tư pháp giữa Bộ Tư pháp Việt Nam và Bộ Tư pháp Lào giai đoạn 2015-2020 ký ngày 29/01/2015, Bộ Tư pháp hai nước đã phối hợp triển khai hiệu quả các hoạt động đã đề ra trong Chương trình hợp tác năm 2019 cũng như một số hoạt động phát sinh ngoài kế hoạch. Đặc biệt, Bộ Tư pháp đã tích cực hỗ trợ Bạn xây dựng Luật Thi hành án dân sự, Luật Bồi thường nhà nước, Luật Phá sản doanh nghiệp, Nghị định về hòa giải ở cơ sở…. Trong 11 tháng đầu năm 2019, Bộ Tư pháp đã đón 06 đoàn Bộ Tư pháp Lào sang Việt Nam; chuẩn bị tổ chức đoàn Bộ trưởng Tư pháp Việt Nam sang thăm luân phiên tại Lào và đón 01 đoàn của Lào sang Việt Nam để trao đổi về công tác tổ chức cán bộ và thanh tra vào tháng 12/2019.
3. Hợp tác trong lĩnh vực đào tạo sinh viên, cán bộ pháp luật và tư pháp cho Lào
Trong thời gian qua, việc đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực làm công tác tư pháp của các cơ sở đào tạo thuộc Bộ Tư pháp cho nước CHDCND Lào đã đạt được một số kết quả nhất định, cụ thể:
-  Đào tạo lưu học sinh Lào tại Trường Đại học Luật Hà Nội
Hiện nay, Trường Đại học Luật Hà Nội có 38 lưu học sinh Lào đang theo học chương trình cử nhân luật, 42 học viên cao học và 06 nghiên cứu sinh Lào.
Trường Đại học Luật Hà Nội đã có các chính sách hỗ trợ cho lưu học sinh Lào như: bảo đảm nơi ở, nơi sinh hoạt, học tập, khám chữa bệnh, cấp vé máy bay khi tốt nghiệp và các định mức khác do Bộ Tài chính Việt Nam quy định. Việc cấp học bổng và các phương tiện học tập và sinh hoạt luôn được đảm bảo đúng quy định, cấp kinh phí cho các em đi tham quan, du lịch và hỗ trợ kinh phí cho các em trong các ngày lễ lớn. Phòng ở của các lưu học sinh được trang bị đầy đủ tivi, tủ lạnh, máy vi tính và điện nước.
Tháng 6/2019, Trường Đại học Luật Hà Nội đã đón đoàn Khoa Luật, Đại học Quốc gia Lào sang thăm và trao đổi học thuật và chương trình đào tạo đại học và sau đại học, trao đổi kinh nghiệm với các chuyên gia của Việt Nam về bồi thường thiệt hại ô nhiễm môi trường; tố tụng hình sự Việt Nam. Trên cơ sở kết quả các buổi làm việc, hai Bên đã nhất trí sẽ trao đổi và tiến hành hoàn thiện các thủ tục để đi đến ký kết Bản ghi nhớ hợp tác giữa hai Trường.
Triển khai Bản ghi nhớ hợp tác giữa Trường Đại học Luật Hà Nội và Học viện Tư pháp quốc gia Lào ký ngày 27/9/2016,  tháng 11/2019, Trường Đại học Luật Hà Nội đã đón 01 đoàn của Học viện Tư pháp Quốc gia Lào sang trao đổi kinh nghiệm về viết giáo trình, nghiên cứu khoa học và trao đổi kinh nghiệm về các lĩnh vực pháp luật mà hai bên cùng quân tâm.
- Đào tạo lưu học sinh Lào tại Trường Trung cấp Luật Đồng Hới
Trong năm 2019, Trường Trung cấp Luật Đồng Hới tiếp tục thực hiện đào tạo giai đoạn 2 - trình độ trung cấp Luật cho các lưu học sinh Lào theo học tự túc được tuyển sinh từ năm 2016. Hiện nay, có 248 lưu học sinh đang theo học tại Trường (trong đó, 111 lưu học sinh Trung học cơ sở học chương trình 3 năm và 137 lưu học sinh Trung học phổ thông học chương trình 2 năm).
Trong chương trình đào tạo chuyên ngành luật, Trường Trung cấp Luật Đồng Hới đã lựa chọn các môn học, nội dung kiến thức, phương pháp giảng dạy, thời gian đào tạo phù hợp với lưu học sinh Lào. Bên cạnh đó, nhà trường cũng đã tổ chức nhiều hoạt động bổ trợ cho hoạt động đào tạo lưu học sinh Lào như: tổ chức giảng dạy phụ đạo, các hoạt động ngoại khóa, giao lưu, tham quan, đi thực tế theo chủ đề; thành lập Câu lạc bộ Hữu nghị Việt - Lào… nhằm giúp lưu học sinh Lào ngày càng hòa nhập với cuộc sống sinh hoạt, học tập tại Trường.
4. Triển khai thực hiện Dự án Hỗ trợ Học viện Tư pháp Lào từ nguồn vốn viện trợ của Chính phủ Việt Nam dành cho Lào
Trong năm 2019, hai Bên tiếp tục phối hợp triển khai thực hiện các hoạt động đã đề ra trong Kế hoạch hoạt động năm 2019 đảm bảo phù hợp với  Văn kiện Dự án như: (i) Hoàn thành, trình phê duyệt 06 chương trình khung đào tạo, bồi dưỡng các chức danh tư pháp, cán bộ pháp luật cho Lào; (ii) Hoàn thành chương trình chi tiết và xây dựng bộ tài liệu đào tạo, bồi dưỡng đối với 6 nhóm lĩnh vực để có thể triển khai bồi dưỡng thí điểm trong năm 2020; (iii) Đã tổ chức thành công 03 khóa đào tạo và đang tiếp tục tổ chức 02 khóa đào tạo, bồi dưỡng tại Việt Nam cho cán bộ, công chức Bộ Tư pháp Lào; (iv) Tổ chức đợt khảo sát nắm bắt nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng phía Lào.
Ngày 25/10/2019, Bộ Tư pháp hai nước đã tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả hoạt động giữa kỳ và triển khai hoạt động của Dự án ODA Lào tại Thành phố Hồ Chí Minh. Nhìn chung, phía Việt Nam đã tích cực phối hợp với các đơn vị có liên quan chủ động triển khai và hoàn thành các hoạt động được giao chủ trì thực hiện trong năm 2019 đảm bảo chất lượng và tiến độ công việc. Tuy nhiên, việc triển khai Dự án vẫn còn tồn tại một số khó khăn, hạn chế, nhất là tiến độ triển khai công việc và tiến độ giải ngân của bên phía Học viện Tư pháp quốc gia Lào đang bị chậm.
5. Hợp tác giữa các cơ quan tư pháp địa phương
Bộ Tư pháp đã luôn ủng hộ, tạo điều kiện để các cơ quan tư pháp địa phương của Việt Nam tăng cường, đẩy mạnh hợp tác với các cơ quan tư pháp địa phương của Lào. Tính đến thời điểm hiện tại, đã có 22 cặp Sở Tư pháp[1] của hai nước đã ký kết các văn kiện hợp tác. Các văn kiện hợp tác này đã tạo cơ sở pháp lý quan trọng để các cơ quan tư pháp địa phương của hai nước triển khai các hoạt động hợp tác, giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm giữa hai Bên.
Thực hiện các Thỏa thuận hợp tác đã được ký kết, nhiều hoạt động hợp tác giữa Sở Tư pháp các tỉnh của hai nước đã được triển khai, hình thức chủ yếu là trao đổi đoàn, tổ chức tập huấn ngắn hạn cho cán bộ tư pháp của Lào, trao đổi thông tin, hỗ trợ trang thiết bị làm việc (máy in, máy vi tính…) cho các tỉnh ký kết của Lào.
6. Hợp tác trong lĩnh vực hộ tịch, quốc tịch
Triển khai Thỏa thuận giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Lào về giải quyết vấn đề di cư tự do và kết hôn không giá thú trong vùng biên giới hai nước đến thời điểm 14/11/2019, phía Việt Nam đã hoàn thành cơ bản các mục tiêu của Thỏa thuận đặt ra. Cụ thể là: trên cơ sở đề xuất của UBND các tỉnh, Bộ Tư pháp đã hoàn tất thủ tục trình Chủ tịch nước xem xét đối với 1.399 hồ sơ xin nhập quốc tịch Việt Nam cho người di cư tự do và kết hôn không giá thú; trong đó, Chủ tịch nước đã quyết định cho nhập quốc tịch Việt Nam đối với 1.387 trường hợp[2]; ngày 17/10/2019, Bộ Tư pháp đã tổ chức “Hội nghị tổng kết công tác nhập quốc tịch, đăng ký hộ tịch cho người di cư tự do và kết hôn không giá thú theo thỏa thuận song phương giữa hai Chính phủ Việt Nam và Lào”.
7. Thông tin về các hoạt động trao đổi Đoàn Lãnh đạo Bộ trong năm 2019
7.1. Đoàn Thứ trưởng Bộ Tư pháp CHDCND Lào Phayvy Syboualapha thăm và làm việc tại Việt Nam trong tháng 1/2019
Ngày 15/01/2019, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long đã tiếp Thứ trưởng Bộ Tư pháp nước CHDCND Lào Phayvy Syboualapha nhân dịp Ông dẫn đầu Đoàn công tác của Bộ Tư pháp Lào tới thăm và làm việc tại Việt Nam. Tại buổi tiếp, Thứ trưởng Phayvy Syboualapha đã chia sẻ một số thông tin về việc xây dựng các dự án luật do Bộ Tư pháp Lào chủ trì, thể hiện mong muốn Bộ Tư pháp Việt Nam sẽ chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ. Nhất trí với ý kiến của Thứ trưởng Phayvy Syboualapha, Bộ trưởng Lê Thành Long cũng thông tin thêm cho Đoàn công tác Lào về một số dự án luật của Việt Nam, trong đó có dự án Luật sửa đổi Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Về việc xây dựng một số dự án luật của Bộ Tư pháp Lào, theo Bộ trưởng Lê Thành Long, đối với dự án Luật trách nhiệm bồi thường nhà nước, nên phát triển thận trọng để bảo vệ quyền và lợi ích của người dân, đặc biệt coi trọng tính phù hợp và khả thi của dự án. Về công tác đào tạo cán bộ của Lào về nghề công chứng tại Học viện Tư pháp (trong khuôn khổ Dự án Hỗ trợ Tư pháp quốc gia Lào), Bộ trưởng Lê Thành Long đề nghị cần lưu ý chuẩn bị, thực hiện tốt nhất về nội dung, chương trình và tổ chức để có kết quả thiết thực nhất.
Trước đó, Đoàn cán bộ tư pháp Lào đã có một số buổi làm việc chuyên môn với một số đơn vị thuộc Bộ để chia sẻ, trao đổi thông tin pháp luật trong các lĩnh vực như thi hành án dân sự, đào tạo cán bộ, kinh nghiệm xây dựng và sửa đổi Luật phá sản, Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước. Tại buổi làm việc với Cục Bồi thường nhà nước, Thứ trưởng Phayvy Syboualapha bày tỏ mong muốn được tìm hiểu, học hỏi kinh nghiệm xây dựng dự án Luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước – dự án Luật mà Bộ Tư pháp Lào đang được giao nhiệm vụ chủ trì soạn thảo để trình Quốc hội xem xét, thông qua. Hai bên đã có những chia sẻ và thảo luận cởi mở về một số vấn đề cụ thể của chế định pháp luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước như: các loại thiệt hại được bồi thường; cơ quan giải quyết bồi thường; phạm vi trách nhiệm bồi thường của Nhà nước; kinh phí bồi thường; trách nhiệm hoàn trả của người thi hành công vụ đã gây thiệt hại... Nhấn mạnh vai trò, ý nghĩa của chế định pháp luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước, Thứ trưởng Phayvy Syboualapha đề nghị tiếp tục nhận được sự giúp đỡ và phối hợp chặt chẽ từ phía Bộ Tư pháp Việt Nam và Cục Bồi thường nhà nước để Bộ Tư pháp Lào hoàn thành việc xây dựng dự án Luật đạt chất lượng tốt nhất. Cục trưởng Cục Bồi thường nhà nước Nguyễn Văn Bốn hi vọng những kinh nghiệm của Việt Nam trong công tác xây dựng Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước sẽ góp phần vào hiệu quả công tác xây dựng dự án Luật này của Lào.
7.2. Đoàn Thứ trưởng Bộ Tư pháp Lào Sởm Súc - Sím Phạ Vông thăm và làm việc tại Việt Nam trong tháng 10/2019
Trong thời gian từ ngày 23-25/10, Đoàn Thứ trưởng Bộ Tư pháp Lào Sởm Súc - Sím Phạ Vông thăm và làm việc tại Việt Nam. Trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Việt Nam Đặng Hoàng Oanh và Thứ trưởng Bộ Tư pháp Lào Sởm Súc - Sím Phạ Vông đã chủ trì hội nghị đánh giá kết quả hoạt động giữa kỳ và triển khai hoạt động của Dự án hỗ trợ Học viện Tư pháp Quốc gia Lào. Tại hội nghị, đại diện ban quản lý dự án phía Việt Nam và Lào báo cáo những kết quả đạt được trong thời gian vừa quan như khảo sát, tìm hiểu, nắm bắt hoạt động đào tạo bồi dưỡng các chức danh, lĩnh vực tư pháp tại nước bạn Lào; Hỗ trợ Học viện Tư pháp Quốc gia Lào xây dựng 6 báo cáo định hướng làm cơ sở để triển khai xây dựng trương trình đào tạo, bồi dưỡng, chương trình môn học, giáo trình đào tạo, bộ tài liệu bồi dưỡng; Hoàn thành xây dựng 3 chương trình khung đào tạo, 3 chương trình đào tạo các chức danh tư pháp. Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Lào Sởm Súc - Sím Phạ Vông và Thứ trưởng Bộ Tư pháp Việt Nam Đặng Hoàng Oanh đều đánh giá cao ý nghĩa, tính thiết thực và các kết quả của dự án qua gần 2 năm triển khai thực hiện; thống nhất sẽ cùng với Lãnh đạo Bộ của hai nước để chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ, bảo đảm thực hiện dự án đạt kết quả tốt nhất. Chiều cùng ngày, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh và Thứ trưởng Bộ Tư pháp Lào Sởm Súc – Sím Phạ Vông cùng tham dự buổi lễ đã tham dự Lễ Bế giảng Lớp đào tạo chung nguồn thẩm phán, kiểm sát viên, luật sư cho công chức nước CHDCND Lào. Khóa đào tạo chung nguồn Thẩm phán, Kiểm sát viên và Luật sư năm 2019 là khóa thứ 3 trong chuỗi các khóa đào tạo thuộc phạm vi Dự án ODA mà Bộ Tư pháp Việt Nam và Bộ Tư pháp Lào đang triển khai nhằm đến mục tiêu nâng cao chất lượng và tăng cường đào tạo nguồn cán bộ tư pháp cho Lào. Khác với các khóa trước, khóa đào tạo này có thời gian dài gấp đôi 6 tháng, được chia thành hai giai đoạn, đào tạo tại TP.HCM và Hà Nội. Khóa học diễn ra trong thời gian 06 tháng, gồm 30 học viên, tổng cộng 700 tiết học.
Trong khuôn khổ chuyến thăm, trong các ngày 23-24/10/2019, Đoàn đại biểu Bộ Tư pháp CHDCND Lào do Ông Sởm Súc - Sím Phạ Vông, Thứ trưởng Bộ Tư pháp CHDCND Lào dẫn đầu đoàn đã đến thăm và làm việc tại Cục Thi hành án dân sự Thành phố Hồ Chí Minh và Cục Thi hành án dân sự tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Tại các buổi làm việc, hai bên trao đổi kinh nghiệm thực tiễn trong lĩnh vực thi hành án dân sự và quản lý nhà nước, hoạt động thừa phát lại; công tác nhân sự của hai bên để nghiên cứu, xem xét và vận dụng vào hoạt động chuyên ngành phù hợp với luật pháp của mỗi nước, tình hình cụ thể của địa phương, đơn vị. 
7.3. Đoàn công tác của Bộ trưởng Bộ Tư pháp Việt Nam thăm luân phiên Lào trong tháng 12/2019
Sau khi kết thúc thành công Hội nghị tư pháp các tỉnh có chung đường biên giới Việt Nam-Campuchia lần thứ 2 tổ chức tại Campuchia, Bộ trưởng Lê Thành Long đã bắt đầu chuyến thăm luân phiên CHDCND Lào trong 02 ngày 5-6/12. Tại đây Bộ trưởng  đã tiếp kiến đồng chí Bun-nhăng Vo-la-chít, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước CHDCND Lào; đồng chí Pa-ny Y-a-tho-tu, Chủ tịch Quốc hội Lào.
Tại các buổi tiếp kiến,  Bộ trưởng lê Thành Long bày tỏ vinh dự và trân trọng cảm ơn đồng chí Bun -nhăng Vo-la-chít, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, đồng chí  Pa-ny Y-a-tho-tu, Chủ tịch Quốc hội CHDCND Lào mặc dù rất bận rộn nhưng đã dành thời gian để tiếp Đoàn công tác. Bộ trưởng cũng bày tỏ sự vui mừng về quan hệ hữu nghị truyền thống, gắn bó lâu đời, tình đoàn kết anh em và sự hợp tác toàn diện hai nước Việt -Lào ngày càng được củng cố vững chắc, phát triển lên tầm cao mới; quan hệ hợp tác pháp luật và tư pháp giữa Bộ Tư pháp hai nước ngày càng hiệu quả, đi vào chiều sâu, thực chất và thiết thực cho cả hai Bên.
Tại các cuộc tiếp kiến, Bộ trưởng Lê Thành Long đã thông tin vắn tắt về tình hình phát triển kinh tế xã hội ở Việt Nam, về kỳ họp thứ 8 Quốc hội vừa kết thúc với nhiều kết quả quan trọng. Bộ trưởng cũng giới thiệu mục đích và báo cáo các công việc Đoàn thực hiện trong chuyến thăm cũng như về quan hệ hợp tác pháp luật và tư pháp giữa Bộ Tư pháp Việt Nam và Bộ Tư pháp Lào.
Đồng chí Bun-nhăng Vo-la-chít, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước CHDCND Lào; đồng chí Pa-ny Y-a-tho-tu, Chủ tịch Quốc hội Lào vui mừng vì hai Bộ đã có những hợp tác trên nhiều lĩnh vực từ 37 năm qua, đạt nhiều kết quả tốt đẹp trong hợp tác về pháp luật và tư pháp, đặc biệt là hỗ trợ Lào trong công tác xây dựng pháp luật, đào tạo nguồn nhân lực cho cán bộ Tư pháp cũng như các chức danh tư pháp của Lào. Hai lãnh đạo cũng mong muốn hai Bộ Tư pháp tăng cường hợp tác, trao đổi kinh nghiệm để giải quyết các vấn đề còn tồn tại.
Tiếp thu các ý kiến chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, đồng chí Chủ tịch Quốc hội Lào, Bộ trưởng Lê Thành Long hứa sẽ tiếp tục hỗ trợ Bộ Tư pháp Lào trong việc triển khai các nhiệm vụ công tác tư pháp và mong muốn Đảng, Nhà nước, Quốc hội Lào tiếp tục quan tâm, ủng hộ và tạo điều kiện cho việc thúc đẩy hợp tác pháp luật và tư pháp giữa hai Bộ và Ngành Tư pháp hai nước.
Cũng trong chuyến thăm luân phiên CHDCND Lào, Bộ trưởng Lê Thành Long đã dự Hội đàm và chào xã giao Bộ trưởng Tư pháp Lào Xay-xỉ Xẳn-tỵ-vông. Cùng ngày, đã diễn ra Lễ ký Chương trình hợp tác năm 2020 giữa hai Bộ Tư pháp. Theo đó, hai bên cam kết tổ chức hội nghị tư pháp các tỉnh biên giới Việt - Lào lần thứ 3 tại Việt Nam trong năm 2020; cử chuyên gia sang giúp Lào về công tác hòa giải cơ sở; phối hợp rà soát Hiệp định tương trợ tư pháp về dân sự; tiếp tục hỗ trợ công tác đào tạo cán bộ cho Lào; phối hợp ủng hộ nhau đối với các sáng kiến trong khuôn khổ ASEAN
Trước khi rời Thủ đô Viêng Chăn, Bộ trưởng Lê Thành Long và Đoàn công tác của Bộ Tư pháp đã tới thăm và làm việc với Học viện Tư pháp Quốc gia (QG) Lào. Dự buổi làm việc có Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lào Xay-xỉ Xẳn-tỵ-vông; Đại sứ Việt Nam tại Lào Nguyễn Bá Hùng. Tại buổi làm việc, Giám đốc Học viện Tư pháp quốc gia Lào đã báo cáo hai Bộ trưởng về cơ cấu bộ máy tổ chức, chức năng, nhiệm vụ của Học viện, đặc biệt là những kết quả trong công tác đào tạo bồi dưỡng, những nét chính trong hợp tác giữa hai Học viện của hai nước trong khuôn khổ thực hiện Dự án ODA hỗ trợ Học viện Tư pháp Quốc gia Lào
Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Lê Thành Long nhiệt liệt chúc mừng về mô hình tổ chức của Học viện Tư pháp quốc gia Lào cũng như những kết quả tích cực Học viện đã đạt được trong thời gian qua, trong đó đáng chú ý là việc đào tạo liên thông trung cấp, cao đẳng, Đại học và học nghề. Dẫn lời của Chủ tịch Quốc hội Lào diễn ra trong buổi tiếp kiến trước đó, Bộ trưởng Lê Thành Long cho biết, Việt Nam có thể cử chuyên gia sang giúp Lào trong việc tăng cường năng lực cho cán bộ tư pháp để đội ngũ này có thể tham dự nhiều nhất có thể. Tuy nhiên phía Lào cần có đề xuất sớm. Về việc thực hiện Dự án ODA, Việt Nam cũng sẽ rà soát lại theo hướng linh hoạt để đáp ứng nhu cầu thực tế của phía bạn. Dự án chỉ còn thực hiện đến hết năm 2020 do đó cần tập trung thực hiện dứt điểm, có hiệu quả các nội dung đề ra.
Bộ trưởng Tư pháp Lào Xay-xỉ Xẳn-tỵ-vông cam kết sẽ sát sao trong việc chỉ đạo Học viện Tư pháp quốc gia Lào, khẩn trương rà soát đánh giá lại các công việc đã và chưa làm được để có điều chỉnh kịp thời.
III. ĐỊNH HƯỚNG HỢP TÁC TRONG THỜI GIAN TỚI
Để tăng cường hiệu quả về hợp tác trong lĩnh vực pháp luật và tư pháp giữa hai nước, Bộ Tư pháp Việt Nam và Bộ Tư pháp Lào dự kiến kế hoạch hợp tác trong thời gian tới như sau:
- Tích cực triển khai thực hiện Chương trình hợp tác giữa hai Bộ năm 2020, trong đó ưu tiên tiếp tục hỗ trợ Bạn trong công tác xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật.
- Phối hợp với các cơ quan liên quan của Việt Nam và Lào nghiên cứu, đề xuất ký mới Hiệp định tương trợ tư pháp về dân sự giữa nước CHXHCN Việt Nam và nước CHDCND Lào.
- Tiếp tục triển khai hiệu quả Dự án Hỗ trợ Học viện Tư pháp Lào, tập trung vào các hoạt động: xây dựng chương trình chi tiết môn học và các giáo trình, tài liệu giảng dạy trong 06 lĩnh vực; tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ giảng viên của Học viện Tư pháp Lào, các chức danh tư pháp, cán bộ pháp luật và tư pháp công tác trong 06 lĩnh vực; tổ chức thí điểm các chương trình đào tạo, giáo trình, tài liệu giảng dạy đã được Dự án hỗ trợ cho phía Lào xây dựng…; nghiên cứu và đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả triển khai các hoạt động nhằm đảm bảo đạt được mục tiêu, các kết quả đầu ra đã được nêu trong Văn kiện Dự án.
- Tiếp tục tăng cường hợp tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực, trình độ đội ngũ cán bộ pháp luật và tư pháp của Lào.
- Khuyến khích đẩy mạnh hợp tác giữa các cơ quan tư pháp địa phương của hai nước, tập trung vào việc triển khai Kết luận Hội nghị Tư pháp các tỉnh có chung đường biên giới Việt Nam - Lào mở rộng lần thứ tư; tổ chức Hội nghị Tư pháp các tỉnh có chung đường biên giới Việt Nam – Lào mở rộng lần thứ năm tại Việt Nam vào thời điểm thích hợp trong năm 2020.
Bộ Tư pháp hai nước khuyến khích và tạo điều kiện tăng cường quan hệ hợp tác giữa các cơ quan tư pháp, thi hành án tại địa phương theo Kết luận của các Hội nghị tư pháp các tỉnh có chung đường biên giới Việt Nam - Lào nhằm đảm bảo quyền và lợi ích của nhân dân hai nước.
Hai Bên tiếp tục đẩy mạnh hợp tác quốc tế về pháp luật trong khuôn khổ ASEAN, trong đó có việc tham gia Diễn đàn pháp luật ASEAN do Bộ Tư pháp Việt Nam chủ trì tổ chức vào năm 2020 và chia sẻ kinh nghiệm tham gia, thực hiện hợp tác với các tổ chức quốc tế đa phương trong lĩnh vực pháp luật và tư pháp.
V. GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC VỀ CÁC CƠ QUAN PHÁP LUẬT VÀ TƯ PHÁP CỦA NƯỚC CHDCND LÀO
1. Quốc hội
Quốc hội là cơ quan đại diện quyền lợi, lợi ích của nhân dân, là cơ quan quyền lực cao nhất của Nhà nước, thực hiện quyền lập hiến, lập pháp, quyết định các vấn đề quan trọng của quốc gia và thực hiện giám sát tối cao đối với hoạt động của các cơ quan hành chính, tòa án nhân dân và viện công tố.
Nhiệm kỳ của mỗi khóa Quốc hội là năm năm. Thành viên của Quốc hội là công dân Lào được bầu theo quy định của pháp luật.
Cơ cấu tổ chức của Quốc hội gồm: Ủy ban thường vụ Quốc hội, các Ủy ban Quốc hội và đại biểu Quốc hội.
2. Chủ tịch nước
Chủ tịch nước là người đứng đầu Nhà nước, thay mặt nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào về đối nội và đối ngoại. Thống lĩnh lực lượng vũ trang nhân dân, giữ chức Chủ tịch Hội đồng quốc phòng và an ninh, thực hiện nhiệm vụ đảm bảo độc lập, chủ quyền, ổn định và toàn vẹn lãnh thổ.
Chủ tịch nước được Quốc hội bầu với hơn 2/3 số thành viên Quốc hội tán thành. Nhiệm kỳ của Chủ tịch nước theo nhiệm kỳ của Quốc hội.
3. Chính phủ
Chính phủ là cơ quan hành chính nhà nước của nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào có nhiệm vụ quản lý hành chính nhà nước và thống nhất trên toàn quốc. Chính phủ quản lý thống nhất việc thực hiện nhiệm vụ công trên tất cả các lĩnh vực: chính trị, kinh tế, an ninh-quốc phòng, ngoại giao, văn hoá-xã hội, giáo dục đào tạo, y tế… Chính phủ có nghĩa vụ thực hiện theo Hiến pháp, pháp luật, Nghị quyết của Quốc hội, Nghị định và Sắc lệnh của Chủ tịch nước.
Chính phủ bao gồm Thủ tướng, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ với nhiệm kỳ công tác theo nhiệm kỳ của Quốc hội. Chính phủ chịu trách nhiệm trước Quốc hội và Chủ tịch nước.Nhiệm kỳ của Chính phủ theo nhiệm kỳ của Quốc hội.
* Bộ Tư pháp Lào:
Theo quy định tại Sắc lệnh số 123/CP ngày 01/9/2004 của Chính phủ quy định về chức năng, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Tư pháp, Bộ Tư pháp có chức năng và các nhiệm vụ, quyền hạn như sau:
Vị trí và chức năng: Bộ Tư pháp là cơ quan của Chính phủ, thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về công tác nghiên cứu, xây dựng và thi hành pháp luật, quản lý và và thực hiện phổ biến giáo dục pháp luật, quản lý hệ thống tư pháp, kiểm tra việc tổ chức thực hiện pháp luật, đảm bảo việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân tuân theo pháp luật, góp phần bảo vệ và xây dựng đất nước, xây dựng và phát triển chế độ Cộng hoà dân chủ nhân dân, đảm bảo sự bình yên, thịnh vượng và công lý cho xã hội.
Nhiệm vụ và quyền hạn:
Nhiệm vụ:
- Xây dựng kế hoạch, dự án, pháp luật và các quy định khác trong công tác tư pháp căn cứ vào đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước.
- Nghiên cứu và trình Chính phủ chiến lược, quy hoạch, chương trình, kế hoạch phát triển hệ thống pháp luật.
- Nghiên cứu, tham gia ý kiến đối với dự án luật, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật, dự thảo điều ước, hiệp ước quốc tế do Chính phủ giao; tham gia ý kiến đối với các dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật do các Bộ, cơ quan ngang Bộ, các cơ quan, tổ chức khác chủ trì soạn thảo.
- Tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật; tham gia ý kiến đối với kế hoạch, phương pháp phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm nâng cao ý thức chấp hành và thi hành đúng pháp luật cho nhân dân của các Bộ, cơ quan ngang Bộ, các cơ quan, tổ chức khác.
- Hệ thống hóa các văn bản quy phạm pháp luật.
- Quản lý Sở Tư pháp cấp tỉnh, Phòng tư pháp cấp huyện, cơ quan công chứng, cơ quan giải quyết tranh chấp kinh tế, phòng thi hành án dân sự địa phương, hội Luật sư, văn phòng tư vấn pháp luật và các tổ chức tư pháp khác trực thuộc Bộ Tư pháp.
- Nghiên cứu, cho ý kiến với các yêu cầu về vấn đề quốc tịch trình Chính phủ.
- Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ về tư tưởng chính trị, đạo đức, phương thức làm việc và chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ, công chức, viên chức của ngành cả ở Trung ương và địa phương.
- Xây dựng kế hoạch, quản lý và sử dụng ngân sách và quản lý các tài sản khác của ngành.
- Tiếp nhận, xem xét và giải quyết các tranh chấp kinh tế trong và ngoài nước; tiếp nhận và kiểm tra việc thực hiện các yêu cầu của người dân trong các công việc tư pháp.
- Trao đổi kinh nghiệm, hợp tác quốc tế về pháp luật và tư pháp.
Quyền hạn:
- Trình Chính phủ dự án luật, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực tư pháp.
- Trình Chính phủ nghiên cứu, xem xét bổ sung, sửa đổi luật và các văn bản quy phạm pháp luật.
- Ban hành quyết định, chỉ thị, thông tư thuộc chức năng, nhiệm vụ của Bộ Tư pháp.
- Đề xuất việc thành lập hoặc hủy bỏ các tổ chức tư pháp và đơn vị chuyên môn trực thuộc Bộ Tư pháp.
- Bổ nhiệm, miễn nhiệm, thực hiện chế độ, chính sách và khen thưởng, kỷ luật cán bộ thuộc Bộ.
- Kiểm tra việc tổ chức và hoạt động của Sở Tư pháp cấp tỉnh, Phòng Tư pháp huyện và các tổ chức chức tư pháp khác trực thuộc Bộ Tư pháp.
- Phối hợp, đôn đốc các Bộ, ngành, cơ quan quản lý địa phương và các đơn vị khác trong nhiệm vụ của Bộ.
- Chấm dứt việc tổ chức hoặc hủy bỏ Quyết định, các văn bản quy phạm pháp luật khác…
- Hợp tác quốc tế với các quốc gia và các tổ chức quốc tế trong phạm vi quyền hạn và chức năng nhiệm vụ của Bộ và theo sự chỉ đạo của Chính phủ.
- Thực hiện các quyền và nghĩa vụ khác theo sự chỉ đạo của Chính phủ và theo quy định của pháp luật.
4. Chính quyền địa phương
* Hội đồng nhân dân
Hội đồng nhân dân là cơ quan đại diện cho quyền và lợi ích nhân dân các bộ tộc Lào, là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, thực hiện vai trò xem xét việc thông qua các văn bản pháp luật quan trọng, giải quyết các vấn đề cơ sở địa phương và theo dõi, kiểm tra hoạt động của các cơ quan chính quyền tại địa phương.
Hội đồng nhân dân bao gồm ủy ban nhân dân cấp tỉnh, huyện, bản. Quốc hội có thể quyết định thành lập Hội đồng nhân dân cấp huyện và cấp bản.
Nhiệm kỳ của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh theo nhiệm kỳ của Quốc hội.
* Ủy ban nhân dân
Ủy ban nhân dân là cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương; chịu trách nhiệm trước Chính phủ và Hội đồng nhân dân.
Đứng đầu cơ quan quản lý nhà nước cấp tỉnh là Tỉnh trưởng, Thủ đô là Đô trưởng, cấp huyện là Huyện trưởng, thành phố là Thành trưởng, thị xã là Thị trưởng, cấp bản là Trưởng bản.
Phó Tỉnh trưởng giúp việc cho Tỉnh trưởng; Phó Đô trưởng giúp việc cho Đô trưởng; Phó huyện trưởng giúp việc cho Huyện trưởng; Phó Thành trưởng giúp việc cho Thành trưởng; Phó thị trưởng giúp việc cho Thị trưởng.
Tỉnh trưởng, Đô trưởng, Huyện trưởng, Thành trưởng, Thị trưởng không thể giữ chức vụ trong hơn 2 nhiệm kỳ liên tiếp.
5. Toà án nhân dân
Tòa án nhân dân là cơ quan xét xử của nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào, thực hiện quyền tư pháp. Tòa án xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật.
Toà án nhân dân Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào bao gồm Toà án nhân dân tối cao, Toà án địa phương và Toà án quân sự. Trong trường hợp cần thiết, Tòa án khác có thể được thành lập theo quyết định của Uỷ ban thường vụ Quốc hội.
* Tòa án nhân dân tối cao
Toà án nhân dân tối cao là cơ quan tư pháp cao nhất của Cộng hoà Nhân dân Lào.
Toà án nhân dân tối cao xem xét bản án, quyết định của Toà án nhân dân các cấp và Toà án quân sự.
Chánh án Tòa án nhân dân tối cao do Quốc hội bầu, miễn nhiệm.
Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, Chánh án và thẩm phán tòa án nhân dân các cấp do Uỷ ban Thường vụ Quốc hội bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức.
6. Viện Kiểm sát nhân dân tối cao
Viện kiểm sát nhân dân là cơ quan thực hiện quyền công tố, kiểm sát việc tôn trọng, cưỡng chế thi hành luật trong phạm vi cả nước, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, của xã hội, lợi ích hợp pháp của nhân dân.
Viện kiểm sát nhân dân bao gồm Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, Viện kiểm sát nhân dân địa phương, Viện kiểm sát quân sự.
Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao chỉ đạo hoạt động viện kiểm sát nhân dân các cấp.
Phó Viện trưởng viện kiểm sát nhân dân tối cao do Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức.
Viện trưởng, Phó viện trưởng nhân dân các cấp do Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức.
Trong quá trình tố tụng, Công tố viên của cơ quan truy tố chỉ thực hiện theo pháp luật và lệnh của Viện trưởng viện kiểm sát nhân dân.
7. Kiểm toán Nhà nước
Kiểm toán nhà nước là cơ quan do Quốc hội thành lập, thực hiện kiểm toán việc quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công.
Kiểm toán nhà nước bao gồm có cơ quan kiểm toán trung ương và cơ quan thanh tra địa phương. Chủ tịch Cơ quan Kiểm toán nhà nước trực tiếp chịu trách nhiệm trước Quốc hội và báo cáo trước Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ và Uỷ ban thường vụ Quốc hội về hoạt động Kiểm toán nhà nước./.