1. Phương hướng, nhiệm vụ về việc nâng cao hiệu quả của công tác thông tin đối ngoại của Bộ Tư pháp trong tình hình mới
Tình hình thế giới và khu vực năm 2017 dự báo tiếp tục có những diễn biến phức tạp. Về tình hình trong nước, Năm 2017 là năm then chốt của nhiệm kỳ mới của Chính phủ và là năm đầu tiên triển khai các Nghị quyết và chủ trương lớn của Quốc hội. Đồng thời, năm 2017 cũng là thời điểm Việt Nam đảm nhận nhiều trọng trách và hoàn tất nhiều cam kết quốc tế, đặc biệt là vai trò của nước chủ nhà đăng cai APEC 2017 với rất nhiều sự kiện bên lề quan trọng diễn ra xuyên suốt trong năm 2017. Việt Nam tiếp tục thực hiện chủ trương tích cực, chủ động hội nhập quốc tế, nhằm tạo dựng môi trường hòa bình, ổn định, tranh thủ các điều kiện quốc tế thuận lợi cho sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước. Trong bối cảnh đó, các đối tác quốc tế sẽ tiếp tục quan tâm đến quá trình xây dựng và hoàn thiện pháp luật của Việt Nam cũng như tiến trình cải cách hành chính, cải cách tư pháp, trong đó có vấn đề thực thi pháp luật để thực hiện các cam kết của Việt Nam trong quá trình hội nhập quốc tế.
Bối cảnh đó mở ra cho công tác thông tin đối ngoại những cơ hội phát triển to lớn và cả những khó khăn thách thức không nhỏ. Công tác thông tin đối ngoại cần phải góp phần là “đòn bẩy” giúp phát huy “sức mạnh mềm”, từ đó nâng cao sức mạnh tổng hợp của đất nước, tạo “thế” và “lực” cho việc triển khai thành công các hoạt động đối ngoại của Việt Nam, góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
Cùng với cả nước, Bộ, ngành Tư pháp cũng cần xác định cho mình những phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể để tăng cường hiệu qủa công tác thông tin đối ngoại trong thời gian tới. Trên cơ sở yêu cầu nhiệm vụ công tác thông tin đối ngoại được xác định tại Kết luận số 16-KL/TW ngày 14/02/2012 của Bộ Chính trị về chiến lược phát triển thông tin đối ngoại giai đoạn 2011– 2020, Bộ Tư pháp cần tập trung triển khai tốt công tác thông tin đối ngoại, thực hiện các hoạt động tuyên truyền đối ngoại với phương châm tích cực, chủ động và có trách nhiệm. Trên cơ sở yêu cầu nhiệm vụ công tác thông tin đối ngoại được xác định tại Kết luận số 16-KL/TW ngày 14/02/2012 của Bộ Chính trị về chiến lược phát triển thông tin đối ngoại giai đoạn 2011- 2020 và các nhiệm vụ trọng tâm trong công tác thông tin đối ngoại được nêu tại Hướng dẫn số 01-HD/BTGTW của Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ, ngành Tư pháp sẽ tập trung triển khai tốt công tác thông tin đối ngoại, thực hiện các hoạt động tuyên truyền đối ngoại với phương châm tích cực, chủ động và có trách nhiệm với một số nhiệm vụ trọng tâm cần thực hiện cụ thể như sau:
- Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị định số 72/2015/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động thông tin đối ngoại; nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với công tác thông tin đối ngoại của Bộ Tư pháp, góp phần đẩy mạnh công tác thông tin đối ngoại của Bộ, ngành Tư pháp trong thời gian tới;
- Tích cực, chủ động, kịp thời tuyên truyền về thành tựu của công cuộc cải cách pháp luật, cải cách tư pháp của Việt Nam, trong đó chú trọng thông tin tuyên truyền, phổ biến về tình hình xây dựng, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật của Việt Nam, đặc biệt là các văn bản pháp luật do Bộ Tư pháp chủ trì soạn thảo và các thông tin về tình hình, kết quả hoạt động nổi bật của Bộ, ngành Tư pháp;
- Thông qua định hướng dài hạn cho việc thực hiện công tác thông tin đối ngoại của ngành Tư pháp thông qua việc trình, ban hành Kế hoạch công tác thông tin đối ngoại của Bộ Tư pháp giai đoạn trung hạn để nâng cao hiệu quả quảng bá hình ảnh và vai trò của ngành Tư pháp, hỗ trợ tích cực cho việc thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm của Bộ, của Ngành, đồng thời giới thiệu đến cộng đồng quốc tế những thành tựu của công cuộc cải cách tư pháp, cải cách pháp luật của Việt Nam nói chung
- Đa dạng hóa các hình thức thông tin đối ngoại, tăng cường thông tin đối ngoại bằng tiếng nước ngoài (trước mắt tập trung vào tiếng Anh, sau đó là tiếng Pháp); đảm bảo mối quan hệ gắn kết giữa thông tin đối nội và thông tin đối ngoại; chú trọng hơn nữa tới việc cung cấp thông tin, giải thích, làm rõ những thông tin sai lệch của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, gây ảnh hưởng đến uy tín, hình ảnh của Bộ, ngành Tư pháp;
- Củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ làm công tác thông tin đối ngoại, hình thành mạnh lưới cung cấp, chia sẻ thông tin trong và ngoài nước; tăng cường mối quan hệ với các cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài nhằm khai thác hiệu quả hơn nữa lực lượng thông tin đối ngoại này.
- Tiếp tục củng cố, hiện đại hóa phương tiện thông tin, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác thông tin đối ngoại, đồng thời tăng cường công tác an ninh thông tin, đảm bảo thực hiện bảo mật thông tin theo quy định của pháp luật.
- Tận dụng triệt để và hiệu quả hơn các hoạt động đối ngoại của Bộ, Ngành để thực hiện công tác thông tin đối ngoại, trong đó lưu ý tập trung củng cố công tác quản lý đoàn ra, đoàn vào, giao trách nhiệm cụ thể về thông tin đối ngoại cho các đoàn đi nước ngoài thực hiện;
- Tăng cường mối quan hệ với các cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài nhằm khai thác hiệu quả hơn nữa lực lượng thông tin đối ngoại này. Mở rộng phạm vi và nội dung phối hợp trong khâu xúc tiến, tranh thủ vận động các cơ hội, khả năng hợp tác, tổ chức các sự kiện đoàn ra, đoàn vào, hội nghị hội thảo quốc tế; đàm phán, kí kết các điều ước, thỏa thuận quốc tế về hợp tác với nước ngoài về pháp luật, cung cấp và chia sẻ thông tin về các chính sách, nhiệm vụ cải cách pháp luật, cải cách tư pháp, những phát triển mới trong hệ thống pháp luật và tư pháp Việt Nam.
2. Các giải pháp, kiến nghị
Để thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm nêu trên, Bộ Tư pháp cần triển khai các giải pháp sau đây:
- Tăng cường sự lãnh đạo của Ban Cán sự Đảng, Lãnh đạo Bộ trong việc thực hiện công tác thông tin đối ngoại. Thống nhất giao Vụ Hợp tác quốc tế là đơn vị đầu mối giúp Bộ trưởng quản lý công tác thông tin đối ngoại trong phạm vi Bộ Tư pháp.
- Tổ chức các lớp tập huấn về kỹ năng thông tin đối ngoại, phổ biến, tuyên truyền những chính sách mới của đảng và nhà nước nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức về chiến lược, vai trò của công tác thông tin đối ngoại trong ngành Tư pháp; cử và tạo điều kiện để cán bộ thực hiện công tác thông tin đối ngoại tham gia các lớp tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ làm công tác thông tin đối ngoại do Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức; đồng thời chú trọng hơn đến việc tổ chức các buổi họp, hội thảo trao đổi, đánh giá kết quả công tác thông tin đối ngoại định kỳ, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm giữa các Bộ, ngành, địa phương.
- Tăng cường sự phối hợp giữa các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp trong triển khai thực hiện các hoạt động thông tin đối ngoại theo Kế hoạch hàng năm được Lãnh đạo Bộ phê duyệt và các nhiệm vụ thông tin đối ngoại phát sinh theo yêu cầu thực tế; trong đó đề cao tính chủ động, tích cực và sáng tạo của các đơn vị thuộc Bộ, đồng thời phát huy vai trò chủ trì, định hướng của Vụ Hợp tác quốc tế.
- Vụ Kế hoạch Tài chính và Văn phòng Bộ nghiên cứu, bố trí kinh phí phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi để triển khai công tác thông tin đối ngoại của Bộ.
- Vụ Tổ chức cán bộ cân nhắc, bố trí biên chế đảm nhận vị trí thông tin đối ngoại ở Vụ Hợp tác quốc tế.
Ngoài ra, Bộ Tư pháp có một số kiến nghị đối với Bộ Thông tin và Truyền thông như sau:
- Đề nghị phối hợp với Bộ Ngoại giao và các cơ quan hữu quan đẩy nhanh tiến độ xây dựng để sớm trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch thông tin đối ngoại của Chính phủ năm 2017. Trên cơ sở đó, các Bộ, ngành sẽ xây dựng kế hoạch thông tin đối ngoại phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao cũng như các định hướng được đề cập tới trong Kế hoạch nói trên.
- Tăng cường công tác tập huấn, tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ làm công tác thông tin đối ngoại của các Bộ, ngành; đồng thời chú trọng hơn đến việc tổ chức các buổi họp, hội thảo trao đổi, đánh giá kết quả công tác thông tin đối ngoại định kỳ, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm giữa các Bộ, ngành, địa phương.
- Đề xuất cơ chế chính sách hỗ trợ, đầu tư nguồn lực, có nguồn kinh phí riêng phù hợp đáp ứng yêu cầu của công tác thông tin đối ngoại.
- Tiếp tục củng cố, hiện đại hóa phương tiện thông tin, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác thông tin đối ngoại.