BÁO CÁO TRIỂN KHAI THỰC HIỆN KẾT LUẬN SỐ 57-KL/TW VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ TRIỂN KHAI TRONG NĂM 2025

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và môi trường toàn cầu biến động nhanh chóng, công tác thông tin đối ngoại của Bộ Tư pháp Việt Nam đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng hình ảnh, nâng cao uy tín và thúc đẩy hợp tác quốc tế trong lĩnh vực tư pháp. Việc đánh giá, dự báo tình hình và đề xuất các biện pháp phù hợp, hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng công tác này không chỉ giúp Bộ Tư pháp kịp thời phản ứng trước những thay đổi phức tạp của tình hình thế giới mà còn góp phần bảo vệ lợi ích quốc gia, củng cố niềm tin của đối tác nước ngoài và cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Báo cáo này tập trung phân tích các xu hướng, thách thức nổi bật và đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả công tác thông tin đối ngoại trong tình hình mới, đảm bảo phù hợp với chiến lược phát triển và yêu cầu hội nhập của đất nước.
I. KẾT QUẢ THỰC HIỆN CÁC NHIỆM VỤ KẾT LUẬN SỐ 57-KL/TW
1. Công tác quán triệt, học tập, nghiên cứu Kết luận số 57-KL/TW và nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động thuộc Bộ Tư pháp đối với việc thực hiện công tác thông tin đối ngoại của Bộ, ngành Tư pháp
Công tác phổ biến, quán triệt nội dung Kết luận số 57-KL/TW và Kế hoạch của Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp thực hiện Kết luận số 57-KL/TW được Ban cán sự đảng, Lãnh đạo Bộ Tư pháp quan tâm sát sao, thường xuyên chỉ đạo tại các Hội nghị, giao ban công tác, buổi làm việc với các chi bộ, đơn vị thuộc Bộ, trong đó, chú trọng chỉ đạo các đơn vị thuộc Bộ chủ động rà soát, nghiên cứu, đưa nội dung Kết luận, Kế hoạch vào chương trình, kế hoạch công tác hàng năm và các hoạt động chuyên môn thuộc chức năng, nhiệm vụ của đơn vị nhằm cung cấp thông tin kịp thời, đầy đủ tới cộng động quốc tế và người Việt Nam ở nước ngoài về hoạt động của Bộ, ngành Tư pháp trong xây dựng, hoàn thiện, tổ chức thi hành pháp luật và tổng hợp, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm quốc tế phục vụ hoạt động chuyên môn của cơ quan, đơn vị thuộc Bộ.
Trong năm 2024, Ban cán sự đảng, Lãnh đạo Bộ đã thường xuyên chỉ đạo công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, kế hoạch, đề án, quy chế của Bộ Tư pháp liên quan đến công tác thông tin đối ngoại^[1] nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động thuộc Bộ về tầm quan trọng của công tác thông tin đối ngoại và yêu cầu, nhiệm vụ trong thực hiện công tác thông tin đối ngoại của Bộ, ngành Tư pháp. Đặc biệt, Vụ Hợp tác quốc tế đã phối hợp với Văn phòng Ban cán sự đảng, Văn phòng Đảng – Đoàn thể tham mưu Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp tổ chức thành công Hội nghị về phổ biến, quán triệt các văn bản chỉ đạo của Đảng được ban hành trong năm 2023 và 2024 liên quan đến công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế^[2] đến đại diện các đảng bộ, chi bộ trực thuộc Đảng uỷ, đại diện các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp. Tại Hội nghị, đại diện Vụ Hợp tác quốc tế đã tổ chức phổ biến, quán triệt về nội dung Kết luận số 57-KL/TW và thông tin về Kế hoạch của Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp triển khai Kết luận số 57-KL/TW đến các đơn vị thuộc Bộ nhằm tạo sự thống nhất trong nhận thức và tổ chức thực hiện công tác thông tin đối ngoại của Bộ, ngành Tư pháp đảm bảo bám sát định hướng, chủ trương của Đảng, Nhà nước và nhiệm vụ trọng tâm của Bộ, ngành Tư pháp.
2. Rà soát, hoàn thiện các quy định, quy chế của Bộ Tư pháp về thông tin đối ngoại, tăng cường công tác phối hợp trong thực hiện hoạt động thông tin đối ngoại của Bộ Tư pháp
- Về việc xây dựng và ban hành Kế hoạch thông tin đối ngoại giai đoạn năm 2024-2030 của Bộ, ngành Tư pháp: Thực hiện nhiệm vụ được giao, Vụ Hợp tác quốc tế đã tiến hành rà soát, nghiên cứu về việc xây dựng Kế hoạch thông tin đối ngoại giai đoạn 2024-2030 của Bộ, ngành Tư pháp nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thông tin đối ngoại theo yêu cầu tại Kết luận số 57-KL/TW. Sau quá trình rà soát, nghiên cứu, Vụ Hợp tác quốc tế thấy rằng, trong năm 2024, Vụ đã tham mưu trình Ban cán sự đảng ban hành Kế hoạch số 217/KH-BCSĐ ngày 31/07/2024 triển khai Kết luận số 57-KL/TW với việc xác định cụ thể nội dung công việc, trách nhiệm chủ trì, phối hợp và tiến độ triển khai thực hiện các hoạt động thông tin đối ngoại theo chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị có liên quan. Do vậy, Vụ Hợp tác quốc tế đã đề xuất điều chỉnh Kế hoạch công tác năm 2024 theo hướng không xây dựng Kế hoạch thông tin đối ngoại giai đoạn 2024-2030 nữa để tránh trùng lặp.
- Về tăng cường công tác phối hợp trong thực hiện nhiệm vụ thông tin đối ngoại của Bộ Tư pháp: Vụ Hợp tác quốc tế đã tăng cường phối hợp với các đơn vị chuyên môn thuộc Bộ Ngoại giao, Bộ Thông tin và Truyền thông và các bộ, ngành có liên quan trong việc tổng hợp, thu thập thông tin, chia sẻ, cung cấp thông tin và thực hiện các hoạt động thông tin đối ngoại trên cơ sở quy định pháp luật, văn bản chỉ đạo điều hành của cấp có thẩm quyền. Vụ cũng đảm bảo thiết lập cơ chế trao đổi, phối hợp, cung cấp, chia sẻ thông tin và khai thác hiệu quả mối quan hệ với các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, các cơ quan báo chí trong và ngoài nước, đặc biệt là đối với việc tìm hiểu, nắm bắt nhu cầu thông tin đối ngoại trong lĩnh vực pháp luật và cải cách tư pháp theo đối tượng, khu vực và địa bàn khác nhau, cũng như thực hiện việc cung cấp/thu thập thông tin nhằm phục vụ hoạt động thông tin đối ngoại của Bộ Tư pháp trong phạm vi, lĩnh vực được giao. Ngoài ra, Vụ Hợp tác quốc tế cũng tổ chức sơ kết, tổng kết công tác thông tin đối ngoại của Bộ, ngành Tư pháp theo yêu cầu của các cơ quan, bộ, ngành hoặc theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nhằm đánh giá kết quả thực hiện hoạt động thông tin đối ngoại của Bộ, ngành Tư pháp trong từng giai đoạn cụ thể và đề xuất định hướng, dự kiến trọng tâm công tác thông tin đối ngoại trong thời gian tới, làm cơ sở xây dựng các chương trình, kế hoạch, văn bản chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Bộ Tư pháp về thông tin đối ngoại^[3].
3. Đổi mới nội dung, phương thức thông tin đối ngoại theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại, hiệu quả, đáp ứng nhu cầu trao đổi, tiếp cận thông tin trong lĩnh vực pháp luật và tư pháp của các đối tượng khác nhau
- Trong năm 2024, Vụ Hợp tác quốc tế đã chủ động, tích cực đổi mới nội dung, nâng cao hiệu quả công tác thông tin đối ngoại trên cơ sở phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và nhiệm vụ trọng tâm của Bộ, ngành Tư pháp, trong đó, tập trung giới thiệu, thông tin về hoạt động đối ngoại của Lãnh đạo Bộ^[4], các đơn vị thuộc Bộ^[5] trong việc thúc đẩy quan hệ hợp tác quốc tế song phương và đa phương; chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong lĩnh vực đối ngoại, hợp tác quốc tế về pháp luật và cải cách tư pháp, kết quả và nhu cầu hợp tác quốc tế về pháp luật và cải cách tư pháp; những thành tựu trong xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm và bảo vệ quyền con người, quyền công dân của Việt Nam, tập trung vào các nội dung/lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Tư pháp; các thông tin quảng bá về hình ảnh Bộ, ngành Tư pháp. Đồng thời, Vụ Hợp tác quốc tế cũng tổ chức lựa chọn những thông tin phù hợp để xây dựng Báo cáo thông tin đối ngoại hàng Quý (kể từ tháng 4/2024 là Báo cáo thông tin đối ngoại hàng Tháng) nhằm cung cấp thông tin đến Lãnh đạo Bộ và các đơn vị thuộc Bộ về những điểm nổi bật của đời sống chính trị quốc tế và các hoạt động đối ngoại của Đảng, Nhà nước và Bộ Tư pháp trong từng giai đoạn; thu thập, tổng hợp và cung cấp thông tin cơ bản về hệ thống pháp luật và tư pháp của các quốc gia đối tác cho các đơn vị thuộc Bộ theo kế hoạch công tác hàng năm hoặc yêu cầu của các đơn vị này.
- Các hoạt động thông tin đối ngoại của Bộ Tư pháp tiếp tục được Vụ Hợp tác quốc tế triển khai thường xuyên, liên tục, bài bản và ngày càng chuyên nghiệp theo hướng hiện đại, hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tiễn và nhu cầu trao đổi, tiếp cận thông tin của các đối tượng khác nhau. Vụ Hợp tác quốc tế đảm bảo phối hợp chặt chẽ với Văn phòng Bộ Tư pháp trong việc nghiên cứu, đa dạng các loại hình, sản phẩm thông tin đối ngoại, đổi mới phương thức thông tin đối ngoại theo hướng đo được hiệu quả rõ ràng, thực chất. Bên cạnh việc quản lý, vận hành Trang thông tin điện tử về hợp tác quốc tế về pháp luật và cải cách tư pháp, Vụ Hợp tác quốc tế cũng đảm bảo phối hợp thường xuyên với các đơn vị báo chí, xuất bản thuộc Bộ Tư pháp, các cơ quan báo chí, truyền thông trong và ngoài nước trong việc cung cấp thông tin, xây dựng tin bài về hoạt động đối ngoại của Lãnh đạo Bộ, các vấn đề trong lĩnh vực hợp tác quốc tế về pháp luật và cải cách được xã hội quan tâm để đăng tải trên các loại hình ấn phẩm khác nhau (như chương trình truyền hình, sản phẩm báo chí, Trang/Cổng thông tin điện tử, nền tảng số, mạng xã hội…), trong đó, chú trọng đầu tư về nội dung và hình thức thể hiện, ứng dụng công nghệ thông tin, nền tảng số, mạng xã hội, làm tăng tính hấp dẫn và thu hút người đọc/người xem đối với các sản phẩm thông tin đối ngoại, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu tiếp cận thông tin của người dân, cộng đồng quốc tế và người Việt Nam ở nước ngoài về hoạt động của Bộ, ngành Tư pháp trong các lĩnh vực pháp luật và tư pháp.
- Vụ Hợp tác quốc tế đã phối hợp với Cục Công nghệ thông tin tổ chức nâng cấp và quản lý, vận hành Trang thông tin hợp tác quốc tế về pháp luật, đảm bảo tổng hợp, đăng tải thường xuyên, kịp thời, đầy đủ các tin bài/chuyên đề về hợp tác quốc tế về pháp luật và cải cách tư pháp, thông tin đối ngoại để đáp ứng yêu cầu lưu giữ, tổng hợp, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm quốc tế phục vụ hoạt động chuyên môn của các đơn vị thuộc Bộ cũng như quảng bá hình ảnh của Bộ, ngành Tư pháp. Thực hiện nhiệm vụ được giao, Vụ Hợp tác quốc tế cũng đã phát triển và đảm bảo cập nhật thường xuyên, đầy đủ, chính xác phiên bản Tiếng Anh của Cổng thông tin điện tử Bộ Tư pháp và một số Trang thông tin điện tử thành phần, đồng thời, nghiên cứu phát triển các phiên bản ngoại ngữ khác, qua đó, tạo điều kiện thuận lợi cho đối tác nước ngoài tìm hiểu, tiếp cận thông tin của Bộ, ngành Tư pháp. Bên cạnh đó, Vụ Hợp tác quốc tế cũng chủ động nghiên cứu, đề xuất giải pháp để nâng cấp Cơ sở dữ liệu hợp tác quốc tế về pháp luật và cải cách tư pháp và tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin nhằm phát huy, nâng cao hơn nữa hiệu quả thông tin đối ngoại của Bộ, ngành Tư pháp.
4. Thực hiện đầy đủ các nguyên tắc, định hướng của Đảng đối với công tác thông tin đối ngoại và các nhiệm vụ đặt ra tại Kết luận số 57-KL/TW, các đề án, văn bản của Ban cán sự đảng, Bộ Tư pháp trong quá trình thực hiện các hoạt động hợp tác quốc tế về pháp luật và cải cách tư pháp của Bộ, ngành Tư pháp
Thực hiện nhiệm vụ được giao, Vụ Hợp tác quốc tế tiếp tục đẩy mạnh việc kết hợp giới thiệu thông tin về Bộ, ngành Tư pháp cũng như kết quả tích cực đã đạt được trong các lĩnh vực quản lý của Bộ Tư pháp trong quá trình thực hiện các hoạt động đối ngoại, hợp tác quốc tế về pháp luật và cải cách tư pháp. Cụ thể như sau:
- Tổ chức/tham gia và phát ngôn tại các hội nghị, hội thảo, diễn đàn quốc tế về pháp luật và cải cách tư pháp^[6] trong và ngoài nước nhằm cung cấp thông tin chính thức về Việt Nam và Bộ, ngành Tư pháp đến cộng đồng quốc tế, tăng cường khả năng, cơ hội hợp tác quốc tế trong các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Tư pháp. Ngoài ra, Vụ Hợp tác quốc tế cũng chủ động tăng cường hoạt động thông tin đối ngoại tại các buổi tiếp và làm việc của Ban cán sự đảng, Lãnh đạo Bộ với Lãnh đạo cấp cao Đảng, Nhà nước, các đối tác quốc tế; các hội nghị, hội thảo quốc tế về pháp luật và cải cách tư pháp do các chi bộ, đơn vị thuộc Bộ chủ trì tổ chức; cuộc họp của các tổ chức, diễn đàn quốc tế về pháp luật và cải cách tư pháp mà Việt Nam là thành viên.
Tổ chức các đoàn công tác nước ngoài, tham gia đoàn tháp tùng Lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước trong các chuyến thăm chính thức tới các quốc gia đối tác và đón tiếp các đoàn công tác của đối tác nước ngoài đến thăm và làm việc tại Việt Nam theo kế hoạch đối ngoại hàng năm và chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nhằm thiết lập, duy trì và thúc đẩy quan hệ hợp tác với các nước trong lĩnh vực pháp luật và cải cách tư pháp cũng như để tăng cường trao đổi thông tin, học hỏi kinh nghiệm về các nội dung chuyên môn quan trọng thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Tư pháp.
- Chủ động, tích cực tăng cường quan hệ hợp tác quốc tế về pháp luật và cải cách tư pháp với các đối tác nước ngoài trên cả bình diện song phương, khu vực và toàn cầu để thúc đẩy sự giao lưu giữa các nước, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm về kết quả, thành tựu trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật, ưu tiên tăng cường quan hệ hợp tác với các nước láng giềng, các nước có quan hệ đối tác chiến lược, toàn diện và tham gia chủ động, tích cực, có trách nhiệm trong các tổ chức, diễn đàn quốc tế đa phương về pháp luật mà Bộ Tư pháp được Chính phủ giao là cơ quan đầu mối quốc gia (HccH, IDLO).
- Tăng cường quản lý, triển khai các chương trình, dự án, phi dự án hợp tác quốc tế về pháp luật và cải cách tư pháp mà Bộ Tư pháp là cơ quan chủ quản (UNICEF, WB, JICA, EU JULE, các phi dự án với UN…) và đàm phán, xây dựng các chương trình, dự án, phi dự án mới với các đối tác song phương và đa phương (Dự án mới với EU, KOICA, Canada...) nhằm khai thác sự hỗ trợ của các đối tác nước ngoài về tài chính, kiến thức, kinh nghiệm trong công tác hoàn thiện hệ thống pháp luật và cải cách tư pháp, phục vụ sự nghiệp xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa tại Việt Nam hiện nay. Đặc biệt, thông qua các hoạt động hợp tác thuộc khuôn khổ chương trình, dự án, phi dự án hợp tác pháp luật, Bộ Tư pháp đã tiếp thu, chia sẻ và vận dụng một cách chọn lọc những kiến thức, kinh nghiệm của các chuyên gia nước ngoài trong quá trình hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật, đàm bảo phù hợp với điều kiện, tình hình và đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước.
5. Đấu tranh, phản bác các thông tin, luận điệu sai trái, tiêu cực
Tích cực, chủ động đấu tranh phản bác kịp thời thông tin, luận điệu sai trái, tiêu cực, phương hại đến lợi ích quốc gia, dân tộc, Bộ, ngành Tư pháp; tăng cường thông tin tích cực, chủ động cung cấp thông tin kịp thời, chính thống cho báo chí, nền tảng số trong và ngoài nước; tăng cường tuyên truyền, bồi dưỡng, nâng cao tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, ý thức trách nhiệm trong bảo vệ, nâng cao hình ảnh quốc gia, dân tộc, Bộ, ngành Tư pháp của đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động làm công tác thông tin đối ngoại thuộc Bộ Tư pháp trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ được giao
6. Chú trọng, tăng cường công tác quản lý, đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thuộc Bộ Tư pháp thực hiện công tác thông tin đối ngoại
Trong năm 2024, Vụ Hợp tác quốc tế tiếp tục phối hợp với Vụ Tổ chức cán bộ tăng cường rèn luyện, bồi dưỡng bản lĩnh chính trị, kiến thức pháp luật, kỹ năng nghiệp vụ, trình độ ngoại ngữ cho công chức thuộc Vụ; đồng thời, chú trọng bố trí, phân công công chức có năng lực, trình độ, kinh nghiệm phù hợp để thực hiện các hoạt động thông tin đối ngoại của Bộ, ngành Tư pháp.
7. Ngoài ra, Bộ Tư pháp cũng thực hiện nhiệm vụ phối hợp, tham gia với các Bộ, ngành trong việc xây dựng, hoàn thiện thể chế và thực hiện các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thông tin đối ngoại, đảm bảo thực hiện mục tiêu được nêu tại Kết luận số 57-KL/TW phát sinh theo đề nghị của Bộ, ngành hoặc chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
II. ĐÁNH GIÁ CHUNG
1. Ưu điểm
Trong năm 2024, được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Ban cán sự đảng, lãnh đạo Bộ, sự phối hợp chặt chẽ và quyết tâm, nỗ lực của các đơn vị thuộc Bộ trong việc triển khai các nhiệm vụ, giải pháp được giao tại Kết luận số 57-KL/TW và Kế hoạch của Ban cán sự đảng triển khai Kết luận số 57-KL/TW, công tác thông tin đối ngoại của Bộ, ngành Tư pháp được thực hiện đồng bộ, thống nhất theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại, thực chất và hiệu quả hơn, đảm bảo bám sát định hướng, chủ trương của Đảng về nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thông tin đối ngoại nhằm góp phần lan tỏa hình ảnh và những thành tựu của Bộ, ngành Tư pháp đối với sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội đến người dân và bạn bè quốc tế; đồng thời, thu thập, chọn lọc, chia sẻ các kinh nghiệm quốc tế phù hợp phục vụ hoạt động chuyên môn của Bộ, ngành Tư pháp.
Nhìn chung, các hoạt động thông tin đối ngoại của Bộ, ngành Tư pháp trong năm 2024 tiếp tục được triển khai phù hợp với chủ trương, đường lối về thông tin đối ngoại tại Kết luận số 57-KL/TW, Nghị định số 72/2015/NĐ-CP ngày 7/9/2015 của Chính phủ về quản lý hoạt động thông tin đối ngoại và các quy định, quy chế của Bộ Tư pháp, trong đó chú trọng: tiếp tục quản lý, vận hành Cơ sở dữ liệu về hợp tác quốc tế về pháp luật, thường xuyên cập nhật phiên bản tiếng Anh của Cổng thông tin điện tử Bộ Tư pháp; tổng hợp, xây dựng và đăng tải tin bài/chuyên đề cung cấp thông tin chính thức về những thành tựu của Việt Nam trong hoàn thiện hệ thống pháp luật, cải cách tư pháp, quảng bá hình ảnh về Bộ, ngành Tư pháp hướng tới các đối tác quốc tế và cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài; tiếp tục kết hợp thực hiện công tác thông tin đối ngoại khi triển khai các hoạt động hợp tác quốc tế về pháp luật và cải cách tư pháp; chia sẻ thông tin, xây dựng báo cáo về công tác thông tin đối ngoại phục vụ việc thực hiện nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị; phối hợp hiệu quả với các Bộ, ngành và cơ quan báo chí, truyền thông trong việc cung cấp thông tin, xây dựng tin bài về hoạt động đối ngoại của Lãnh đạo Bộ, hoạt động hợp tác quốc tế về pháp luật và tư pháp và thành tựu của Bộ, ngành Tư pháp trong công tác hoàn thiện hệ thống pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật.
2. Hạn chế, tồn tại và nguyên nhân
2.1. Hạn chế, tồn tại
Nhìn chung, việc triển khai các nhiệm vụ tại Kế hoạch của Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp triển khai Kết luận số 57-KL/TW trong năm 2024 gặp một số tồn tại, hạn chế như sau:
- Một số hoạt động thông tin đối ngoại của Bộ Tư pháp chưa đáp ứng tiến độ, chất lượng so với kế hoạch; chất lượng và tính lan toả của một số sản phẩm thông tin đối ngoại còn hạn chế, chưa tạo được sức hút với người dân và cộng đồng quốc tế.
- Việc tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác thông tin đối ngoại còn gặp nhiều khó khăn. Cơ sở dữ liệu về hợp tác quốc tế về pháp luật và cải cách tư pháp không thể cập nhật được thông tin do thường xuyên bị lỗi mà chưa có giải pháp khắc phục trong thời gian gần từ nay đến cuối năm.
2.2. Nguyên nhân của những hạn chế, tồn tại
Các tồn tại, hạn chế nói trên chủ yếu đến từ một số nguyên nhân sau đây:
- Nhận thức về sự cần thiết và tầm quan trọng của việc nâng cao hiệu quả công tác thông tin đối ngoại trong việc thực hiện hoạt động chuyên môn của Bộ, ngành Tư pháp có nơi, có lúc còn chưa đáp ứng yêu cầu; việc chưa thực sự chủ động, tích cực, thiếu nhạy bén trong hoàn thành các nhiệm vụ được giao vẫn còn tồn tại mặc dù không phải ở mức phổ biến.
- Công tác phối hợp liên ngành, phối hợp giữa các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp, các đơn vị chuyên môn thuộc cơ quan tư pháp tại địa phương, các cơ quan báo chí, truyền thông thuộc Bộ Tư pháp trong việc triển khai hoạt động thông tin đối ngoại của Bộ Tư pháp chưa thực sự hiệu quả, đồng bộ, đáp ứng yêu cầu.
- Số lượng công chức, viên chức thuộc Bộ làm công tác thông tin đối ngoại còn thiếu, chưa tương xứng với yêu cầu công việc. Trong khi đó, chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng đối ngoại, trình độ ngoại ngữ của đội ngũ công chức, viên chức cũng không đồng đều dẫn đến hiệu quả công việc chưa cao, ảnh hướng đến tiến độ công việc chung.
          - Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong tổng hợp, cập nhật, chia sẻ thông tin đối ngoại của Bộ Tư pháp chưa có sự đột phá, đồng bộ, hiệu quả.
III. DỰ BÁO TÌNH HÌNH VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP
1. Dự báo tình hình
Trong bối cảnh toàn cầu tiếp tục đối mặt với nhiều biến động phức tạp về chính trị, kinh tế và xã hội, dự báo tình hình thế giới trong thời gian tới sẽ tiếp tục chứng kiến sự gia tăng của các xu hướng như cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc, gia tăng bất ổn địa chính trị ở nhiều khu vực, cũng như sự chuyển dịch trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 cùng với tiến trình số hóa mạnh mẽ sẽ tiếp tục thúc đẩy sự thay đổi nhanh chóng trong các lĩnh vực pháp lý, đặc biệt là về quản lý dữ liệu, an ninh mạng và bảo vệ quyền riêng tư. Các thách thức về biến đổi khí hậu, dịch bệnh toàn cầu và các vấn đề nhân đạo cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết về sự hợp tác pháp lý xuyên biên giới, đòi hỏi các quốc gia, trong đó có Việt Nam, phải tăng cường khả năng phối hợp trong hệ thống pháp luật và quản lý nhà nước.
Trên bình diện quốc tế, xu hướng hợp tác đa phương và song phương sẽ ngày càng trở nên phức tạp nhưng cũng đầy tiềm năng khi các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới cùng các tổ chức quốc tế tiếp tục mở rộng phạm vi hoạt động. Các quy định pháp lý quốc tế về đầu tư, sở hữu trí tuệ, thương mại điện tử và trọng tài quốc tế sẽ được chú trọng hoàn thiện để tạo thuận lợi cho các giao dịch xuyên quốc gia. Đồng thời, các yêu cầu về minh bạch, trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, bảo vệ quyền con người và quyền lợi cộng đồng người di cư sẽ là những điểm nóng cần được giải quyết thông qua cơ chế pháp lý phù hợp. Việt Nam, với vai trò ngày càng quan trọng trong cộng đồng quốc tế, cần chủ động dự báo, nắm bắt kịp thời các xu hướng này để hoàn thiện hệ thống pháp luật, nâng cao năng lực quản lý, đáp ứng hiệu quả nhu cầu của đối tác nước ngoài cũng như cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài trong thời gian tới.
Việc nắm bắt đúng xu hướng quan tâm và nhu cầu thông tin pháp lý từ các đối tác quốc tế cũng như cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là điều kiện tiên quyết để Bộ Tư pháp nâng cao chất lượng quản lý, cung cấp dịch vụ công và thúc đẩy hợp tác pháp lý hiệu quả. Trong bối cảnh chuyển đổi số, hội nhập kinh tế – pháp lý toàn cầu và gia tăng yêu cầu bảo hộ công dân, việc đổi mới phương thức tiếp cận, hiện đại hóa hạ tầng thông tin và nâng cao tính minh bạch là nhiệm vụ cấp thiết. Những giải pháp được đề xuất trong báo cáo không chỉ góp phần cải thiện chất lượng cung cấp thông tin pháp luật, mà còn tạo nền tảng để xây dựng một nền tư pháp thân thiện, hiện đại và gắn kết với công dân Việt Nam trên toàn thế giới.
2. Đề xuất giải pháp
- Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt, nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động thuộc Bộ về nội dung Kết luận số 57-KL/TW và chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, quy định, quy chế của Bộ, ngành Tư pháp trong công tác thông tin đối ngoại, đồng thời, tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, đề cao trách nhiệm của Lãnh đạo Bộ Tư pháp, Thủ trưởng đơn vị trong việc triển khai Kết luận số 57-KL/TW và Kế hoạch của Ban cán sự đảng triển khai Kết luận số 57-KL/TW.
- Tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng nghiệp vụ, đạo đức chính trị, trình độ ngoại ngữ cho cán bộ, công chức, viên chức thuộc Bộ làm công tác thông tin đối ngoại và theo dõi, quản lý nghiêm cán bộ, công chức, viên chức trong quá trình triển khai nhiệm vụ được giao. Chú trọng thực hiện các biện pháp bảo đảm an ninh quốc gia, an ninh chính trị nội bộ, bảo vệ bí mật nhà nước trong quá trình triển khai các hoạt động thông tin đối ngoại.
- Đẩy mạnh nghiên cứu, phát huy vai trò của việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác thông tin đối ngoại của Bộ, ngành Tư pháp, đảm bảo nâng cao hiệu quả, hiệu lực hoạt động thông tin đối ngoại và đáp ứng các yêu cầu, mục tiêu đặt ra tại Kết luận số 57-KL/TW, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về thông tin đối ngoại trong bối cảnh hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng./.