Theo quy định tại Sắc lệnh số 123/CP ngày 01/9/2004 của Chính phủ quy định về chức năng, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Tư pháp, Bộ Tư pháp có chức năng và các nhiệm vụ, quyền hạn như sau:
I. Vị trí và chức năng:
Bộ Tư pháp là cơ quan của Chính phủ, thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về công tác nghiên cứu, xây dựng và thi hành pháp luật, quản lý và và thực hiện phổ biến giáo dục pháp luật, quản lý hệ thống tư pháp, kiểm tra việc tổ chức thực hiện pháp luật, đảm bảo việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân tuân theo pháp luật, góp phần bảo vệ và xây dựng đất nước, xây dựng và phát triển chế độ Cộng hoà dân chủ nhân dân, đảm bảo sự bình yên, thịnh vượng và công lý cho xã hội.
II. Nhiệm vụ và quyền hạn:
1. Nhiệm vụ:
1.1. Xây dựng kế hoạch, dự án, pháp luật và các quy định khác trong công tác tư pháp căn cứ vào đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước.
1.2. Nghiên cứu và trình Chính phủ chiến lược, quy hoạch, chương trình, kế hoạch phát triển hệ thống pháp luật.
1.3. Nghiên cứu, tham gia ý kiến đối với dự án luật, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật, dự thảo điều ước, hiệp ước quốc tế do Chính phủ giao; tham gia ý kiến đối với các dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật do các Bộ, cơ quan ngang Bộ, các cơ quan, tổ chức khác chủ trì soạn thảo.
1.4. Tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật; tham gia ý kiến đối với kế hoạch, phương pháp phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm nâng cao ý thức chấp hành và thi hành đúng pháp luật cho nhân dân của các Bộ, cơ quan ngang Bộ, các cơ quan, tổ chức khác.
1.5. Hệ thống hóa các văn bản quy phạm pháp luật.
1.6. Quản lý Sở Tư pháp cấp tỉnh, Phòng tư pháp cấp huyện, cơ quan công chứng, cơ quan giải quyết tranh chấp kinh tế, phòng thi hành án dân sự địa phương, hội Luật sư, văn phòng tư vấn pháp luật và các tổ chức tư pháp khác trực thuộc Bộ Tư pháp.
1.7. Nghiên cứu, cho ý kiến với các yêu cầu về vấn đề quốc tịch trình Chính phủ.
1.8. Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ về tư tưởng chính trị, đạo đức, phương thức làm việc và chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ, công chức, viên chức của ngành cả ở Trung ương và địa phương.
1.9. Xây dựng kế hoạch, quản lý và sử dụng ngân sách và quản lý các tài sản khác của ngành.
1.10. Tiếp nhận, xem xét và giải quyết các tranh chấp kinh tế trong và ngoài nước; tiếp nhận và kiểm tra việc thực hiện các yêu cầu của người dân trong các công việc tư pháp.
1.11. Trao đổi kinh nghiệm, hợp tác quốc tế về pháp luật và tư pháp.
2. Quyền hạn:
2.1. Trình Chính phủ dự án luật, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực tư pháp.
2.2. Trình Chính phủ nghiên cứu, xem xét bổ sung, sửa đổi luật và các văn bản quy phạm pháp luật.
2.3. Ban hành quyết định, chỉ thị, thông tư thuộc chức năng, nhiệm vụ của Bộ Tư pháp.
2.4. Đề xuất việc thành lập hoặc hủy bỏ các tổ chức tư pháp và đơn vị chuyên môn trực thuộc Bộ Tư pháp.
2.5. Bổ nhiệm, miễn nhiệm, thực hiện chế độ, chính sách và khen thưởng, kỷ luật cán bộ thuộc Bộ.
2.6. Kiểm tra việc tổ chức và hoạt động của Sở Tư pháp cấp tỉnh, Phòng Tư pháp huyện và các tổ chức chức tư pháp khác trực thuộc Bộ Tư pháp.
2.7. Phối hợp, đôn đốc các Bộ, ngành, cơ quan quản lý địa phương và các đơn vị khác trong nhiệm vụ của Bộ.
2.8. Chấm dứt việc tổ chức hoặc hủy bỏ Quyết định, các văn bản quy phạm pháp luật khác…
2.9. Hợp tác quốc tế với các quốc gia và các tổ chức quốc tế trong phạm vi quyền hạn và chức năng nhiệm vụ của Bộ và theo sự chỉ đạo của Chính phủ.
2.10. Thực hiện các quyền và nghĩa vụ khác theo sự chỉ đạo của Chính phủ và theo quy định của pháp luật